İhsan Dindar / Milliyet.com.tr – Türk müziğinin ‘Sanat Güneşi’ Akıllı Müren, vefatının 25. senesinde anılıyor. Müzisyen, erkek oyuncu, besteci ve azca malum yönüyle bir ressam olan Akıllı Müren, 6 Aralık 1931’de Bursa’da dünyaya geldi. Müzik kariyeri süresince 600’den fazla plak ve kaset yayımlayan, devlet sanatçısı unvanına haiz olan Akıllı Müren, kullandığı güzel Türkçe ile de hafızalarda unutulmaz bir yere haiz.
Yugoslavya göçmeni bir ailenin evladı olarak dünyaya gelen Akıllı Müren, minik yaşlardan itibaren sanatın değişik dallarına olan kabiliyetiyle ailesinin dikkatini çeker. Sonrasında da gösterdiği üstün başarıyla bugünkü Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nden mezun olur. Türkiye’nin en malum ve sevilen müzisyen olma yolunda TRT, Akıllı Müren için bir dönüm noktasıdır.
19 YAŞINDA GELEN BİRİNCİLİK
Şerif İçli benzer biçimde Türk müziğinin mühim bir isminden ders alan Akıllı Müren, hemen hemen 19 yaşlarındayken TRT İstanbul Radyosu’nun açmış olduğu bir solist yarışmasında onlarca rakip içinde birinci olmayı başarır. 1 Ocak 1951’de piyasaya sürülen ilk konseri büyük ses getiren Akıllı Müren, adeta gelecek onlarca yıllara damga vuracağının işaretini verir. Şükrü Tunar, Hakkı Derman benzer biçimde usta adların orkestrada yer almış olduğu konserin solisti olan Akıllı Müren’in bu canlı performansında kullandığı mikrofonla yolu, 45 yıl sonrasında son kez kesişecektir.
Akıllı Müren aynı yıl yayımladığı ilk plağı “Muhabbet Kuşu” ile büyük ilgi görmeye devam eder. Bu süre zarfında radyo vesilesiyle müzikseverlere ulaşmayı sürdüren Akıllı Müren’in programı 15 yıl süresince devam eder. 1955 yılından sonrasında sahne programlarına da ağırlık vermeye süregelen Akıllı Müren, bu hususi konserlerinde kendi tasarladığı giysileri giyer. Sahnedeki kuvvetli yorumu ve dinleyicilerle kurduğu yazışma kadar sahne giysileriyle de “Sanat Güneşi” Akıllı Müren, Türkiye’nin en sevilen sanatçılarından biri haline gelir.
SİYAH BEYAZ FİLMLERİN YILDIZI OLDU
Müzikte yorumuyla yakaladığı başarının peşinden Akıllı Müren için beyazperde dünyasının kapıları da açılır. 1954 senesinde “Beklenen Şarkı” filmimizde Cahide Sonku benzer biçimde beyaz perdenin büyük yıldızlarından biriyle beraber rol alan Akıllı Müren’in buradaki performansı da büyük beğeni toplar. 18 yapımda başrol oynayan Akıllı Müren, bu yapımların pek çoğunun müziklerini de kendisi besteler.
İlgili Haber Sevinç Erberk: Akıllı Müren’le dans ederken tir tir titriyordum
İLK ALTIN PLAK ÖDÜLÜNÜN SAHİBİ
Yaşamı süresince onlarca ödüle haiz olan Akıllı Müren, Altın Plak ödülü de kazanmıştır. Kendi bestelerinin yanı sıra mühim bestecilerin eserlerini de seslendiren Akıllı Müren, Selami Şahin’in de 50’ye yakın çalışmasını seslendirmiştir. Meşhur sanatçıyla bununla beraber fazlaca yakın bir dostluğu da bulunan Akıllı Müren’i, aramızdan ayrılışının 25. senesinde Selami Şahin ile konuştuk.
‘MÜKEMMEL BİR ÖRNEK’
Akıllı Müren’in yaşantınızdaki önemi nedir?
Akıllı Müren, benim için hoca niteliğindedir. Türkçeyi doğru kullanışı, yorumu ve duruşu daima muhteşem bir örnek oldu. Akıllı Bey ile ilk tanışmamız 1970 yıllarında Sıraselviler’de bir kahve dükkanında oldu. Ben o zamanlar fazlaca gençtim, daha Akıllı Bey ile tanışmadan ilkin ona 2 tane şarkı vermiştim. Biri “Yaprak Yeşili Gözlerim”, diğeri ise ”Aç Kapını Gardiyan”. Beni o gün Maksim Gazinosu’na çağrı etti ve yeni bir albüm yapacağını, bu albümü de benim yönetmemi istediğini söylemiş oldu. O günden sonrasında 7-8 albümünü ben yönettim ve 50’ye yakın şarkımı seslendirdi. Akıllı Müren’in yapımcısı olma şerefine nail oldum. Şu demek oluyor ki anlayacağınız yaşantımdaki önemi fazlaca büyüktür.
‘BENİM ESKİMEYEN DOSTUM’
Türk müziğinde bıraktığı etkiyi iyi mi değerlendirirsiniz? Akıllı Müren Türk müziğine neler kattı?
Benim eskimeyen dostum, nur içinde yatsın. Türk müziğindeki tesiri tartışılmaz. Gelmiş geçmiş en iyi sanatçı. Boşuna kendisine ‘Sanat Güneşi’ demiyoruz. Klasik Türk müziğinin en büyük isimlerinden biri olarak kabul edilir. “Devlet Sanatçısı” unvanı ile ödüllendirilmiştir. Türkiye’de verilmeye başlanan Altın Plak Ödülü’nün sahibidir. Müzik yaşantısı süresince 600’ü aşkın plak ve kaset doldurmuş, üç yüzü aşkın şarkı bestelemiştir. Güzel Türkçesi ve doğru telaffuzuyla ders niteliği taşıyan yorumları Türk müziğine büyük katkı elde etmiştir.
Kendisiyle çalışmak iyi mi bir duyguydu? Sizin bestelerinizi seslendirdi…
Onunla beraber çalışmak fazlaca büyük bir talih ve mutluluktu. O denli fazlaca anımız var ki… Hepsine birden baktığım süre kısacası kendimi fazlaca hususi hissediyorum, iyi ki var.
‘OĞLUMUN İSMİNİ ZEKİ MÜREN KOYDU’
Akıllı Müren ile ilgili unutulmaz anılarınızı paylaşabilir misiniz?
Eşim Didem ile nişan yüzüklerimizi Akıllı Müren takmıştı. Oğlum Önder Şahin’in adını o koydu. Son olarak, “Şu an iyi değilim. Kendime geleyim, seni arayıp buluşmak isterim. İyileştiğim süre ‘Özledim’ şarkısını okuyabilir miyim?” diye sordu, “Emrin olur” dedim. Yedi gün sonrasında vefat etti. 50’inci sanat yılı konserlerimde en büyük sürpriz, Akıllı Müren ile yine sahneye çıkmak oldu. Hologram teknolojisiyle eski dostumla tekrardan düet yapma şansına ulaştım. 1982 senesinde ona verdiğim, “Gitme Sana Muhtacım” adlı şarkımı, 2016 senesinde tekrardan okuduk. Beğeniler de beni fazlaca mutlu etti. Onunla bu şekilde de olsa aynı sahneyi paylaşmak benim için fazlaca değerliydi.
İlgili Haber Akıllı Müren’in yeğeni Sevtuğ Olgaç: Dayımın vasiyeti yerine getirilmedi
YAYIN SONRASI HAYATINI KAYBETMİŞTİ
Uzun bir süredir Bodrum’da yaşayan Akıllı Müren’in, 24 Eylül 1996 tarihinde programa katılacağı bilgisi paylaşıldığında tüm Türkiye bu yayına kilitlenmişti. Program sonrasında fenalaşan Akıllı Müren, 64 yaşlarında İzmir’de geçirdiği kalp krizi sebebiyle hayata veda etti.
TÜM MAL VARLIĞINI BAĞIŞLADI
Cenaze törenine binlerce şahıs katılırken, usta sanatçı doğduğu Bursa Buyruk Sultan’da defnedildi. Tüm mal varlığını Mehmetçik Vakfı ve Türk Eğitim Vakfı’na bağışlayan Akıllı Müren’in yaşamının son yıllarını geçirdiği Bodrum’daki evi, günümüzde Kültür Bakanlığı’na bağlı bir müze olarak ziyaretçilerini ağırlıyor. Kendi tasarladığı kıyafetlerden çizimlerine kadar fazlaca yönlü kişiliğini yansıtan pek fazlaca eserin sergilendiği müzede, Akıllı Müren’in hususi eşyaları da yer ediniyor.
DOĞDUĞU GÜN ‘TÜRK SANAT MÜZİĞİ GÜNÜ’ OLARAK KUTLANIYOR
Türk müziğinin en mühim temsilcilerinden biri olarak kabul edilen Akıllı Müren, yaşamına sığdırdığı yüzlerce plak ve besteyle tüm Türkiye’nin kalbine taht oluşturmayı başardı. “Sanat Güneşi”nin doğum günü olan 6 Aralık, “Türk Sanat Müziği Günü” olarak kutlanıyor.
İlgili Haber Fotoğraflarla Akıllı Müren
