Asgari ücretin vergi dışı bırakılmasına ilişkin esaslar belirlenirken, yönetim ve denetim kurulu üyelerine ödenen rahatlık hakkı, bilirkişilere, resmi arabuluculara, eksperlere, spor hakemlerine, sporculara meydana getirilen ödemeler de istisnadan yararlanacak.
Gömü ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığının Gelir Vergisi Genel Tebliği Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Tebliğle, Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişim Yapılmasına Dair Kanun ile getirilen asgari ücretin vergi dışı tutulmasına ilişkin düzenlemenin uygulama esasları belirlenirken, 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren yürürlüğe giren asgari ücret istisnası uygulamasına yönelik örneklere de yer verildi.
Meydana getirilen düzenlemeye bakılırsa, 2022 yılı için belirlenen asgari ücret tutarı olan 5 bin 4 liradan yalnız sigorta kesintileri yapılacak, gelir vergisi ve damga vergisi kesilmeyecek. Asgari ücretliye net 4 bin 253,40 lira ödenecek.
Asgari ücretin üstünde ücret alanların ise asgari tutara isabet eden ücretlerinden gelir ve damga vergisi alınmayacak.
Ücret gelirleri asgari ücretin üstünde olan çalışanların ücretlerinin, asgari ücret matrahı kadarlık kısmı gelir vergisinden kural dışı edilecek. Gene brüt asgari ücret tutarına isabet eden kısmı da damga vergisinden kural dışı tutulacak.
Mesela brüt tutarı 8 bin lira olan bir çalışandan kural dışı sebebiyle 638,01lira gelir vergisi, 37,98 lira damga vergisi alınmayacak.
Ücret ve ücret sayılan ödemeler
Yönetim ve denetim kurulu üyelerine ödenen rahatlık hakkı, bilirkişilere, resmi arabuluculara, eksperlere, spor hakemlerine, sporculara meydana getirilen ödemeler de istisnadan faydalanabilecek.
İstisna aynı ayda meydana getirilen ücret ve ücret sayılan ödemelerin toplamına bir kez uygulanacak. Maaş ödemesinin yanı sıra aynı dönemde meydana getirilen ve ücret olarak değerlendirilen prim, ikramiye, rahatlık hakkı, mesai tutarı, döner ana para tutarı, ek ders tutarı benzer biçimde ödemeler de dikkate alınarak kural dışı uygulanacak. Bu kapsamda, ilgili ayda meydana getirilen ücret ve ücret sayılan ödemelerin toplamına bu kural dışı bir kez uygulanabilecek.
Birden fazla işverende çalışanlarda kural dışı en yüksek tutara uygulanacak. Senelik bildiri verilmesi gerektiği durumda da istisnadan faydalanılabilecek.
Kısmi zamanlı çalışıp, tam zamanlı çalışmayan mesela aylık 15 gün çalışan bir çalışana 4 bin 253,40 liralık kural dışı tam olarak uygulanacak.
Teşvik uygulamalarında ilk olarak kural dışı uygulanacak.
Özgür Bölgeler Kanunu, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu, Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında uygulanan teşviklerde, çalışanların ücretlerine ilk olarak kural dışı uygulanacak ve kural dışı sonrası kesilen vergi tutarı işveren lehine muhtasar beyannamede tahakkuktan terkin edilecek.
Kolay usul mükelleflerin yanında çalışan ve öteki ücretli olarak vergilendirilenler de istisnadan faydalanacak. Taksici, dolmuşçu, terzi, kuaför benzer biçimde kolay usule doğal olarak mükelleflerin yanında çalışan ve öteki ücretli olarak vergilendirilen çalışanlara uygulanan öteki ücret vergileme usulü kaldırılırken, bu ücretliler de 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren genel hükümleri doğal olarak olacak.
Bu kapsamda bulunan çalışanlar, artık vergi karnesi almayacak ve karnelerini vergi dairesine ibraz ederek vergilerini tarh ve gerçekleşme ettirmeyecek.
Bunlardan asgari ücretli olarak çalışanlar kural dışı sebebiyle vergi ödemeyecek. Daha yüksek ücret alanlar ise istisnayı aşan ücretlerini senelik bildiri ile beyan edecekler.
Asgari geçim indirimi uygulanmayacak
Tebliğde, istisnanın kapsamı ve uygulamasına ilişkin detaylı bilgilere yer verilirken, buna bakılırsa, asgari ücretin aylık brüt tutarından işçi toplumsal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonrasında kalan tutarına isabet eden ücretleri gelir vergisinden kural dışı edilirken, istisnayı aşan ücret gelirinin vergilendirilmesinde, hizmet erbabının ilgili aydaki gelirine ilişkin verginin hesaplanacağı gelir dilim tutarları ve oranları, kural dışı kapsamındaki tutarlar da dikkate alınarak belirlenecek.
İstisna sebebiyle alınmayacak vergi, ilgili ayda aylık asgari ücret üstünden hesaplanması ihtiyaç duyulan vergiyi aşmayacak.
Meydana getirilen düzenleme ile 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren meydana getirilen ücret ödemelerinde asgari geçim indirimi uygulanmayacak.
Asgari ücretle çalışan ve kural dışı uygulaması sebebiyle vergi ödemeyecek olan hizmet erbabı da dahil olmak suretiyle vergi indiriminden yararlanmak suretiyle başvuruda bulunanların engellilik indirimine ilişkin işlemleri evvelde olduğu benzer biçimde Gelir İdaresi Başkanlığınca değerlendirilerek sonuçlandırılacak. Asgari ücretli olarak çalışan ve bu yüzden ilgili ayda kural dışı sebebiyle vergi ödemeyecek hizmet erbabı, engellilik indiriminden faydalanamayacak olmakla beraber onaylanan başvuruları üstüne şartları dahilinde emeklilik başvurularını yapabilecek. Asgari ücretin üstünde ücret alan ve vergi indirimine hak kazanan hizmet erbabının, gelir vergisi matrahının kafi olması halinde, hem engellilik indiriminden hem de istisnadan faydalanması mümkün olacak.
