Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK), Kahramanmaraş merkezli depremler sonrasında 3 milyar lira hasar ödemesi gerçekleştirdi. Ancak deprem sonrasında ortaya çıkan tabloda evlerin büyük bir bölümünün sigortasız olduğu görüldü.
“Konutların yüzde 45’i poliçesiz”
Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) Türkiye genelinde yüzde 100 sigortalılık hedefine ulaşmak amacıyla çalışıyor. DASK verilerine göre Türkiye’de toplam 20 milyon konut bulunuyor ve bunların 10.9 milyonu yani yüzde 55 seviyesinde sigortalı durumda. Konutların yüzde 45’i sigortalı değil. Gür, bu konuya yönelik, “Elektrik ve su bağlatmak için zorunlu olduğu için DASK yaptırılıyor. Bu poliçe bir yıl yürürlükte kalıyor. Bir yıl bittiğinde yenileme yapılmadığında poliçesiz kalınıyor. Bu yüzden pek çok ev DASK sahibi değil, çünkü poliçelerini yenilemiyorlar” dedi.
“Hasar bildirmede süre sınırlaması yok”
DASK’tan son yapılan açıklamada, evleri depremde hasar gören Zorunlu Deprem Sigortası poliçesi sahiplerinin hasar bildirimine ilişkin bir süre sınırlamasının olmadığı bildirildi.
Genel şartlarda her ne kadar “Rizikonun gerçekleştiğini öğrendiği tarihten itibaren en geç 15 iş günü içinde DASK’a bildirme yükümlülüğü” olsa da kurumun sigortalıların haberdar olma zamanını tam olarak tespit edemeyeceğinden ilgili maddeyi sigortalı lehine değerlendirdiği kaydedildi.
DASK’ta limit 640 bin TL
DASK sigortasının belirli bir limiti var ve bu limit 2023 yılı için 640 bin TL olarak belirlenmiş durumda. Konutun değerinin DASK tarafından verilen 640 bin liralık azami teminat tutarını aşması durumunda, konut sahiplerinin ‘konut sigortası’ yaptırması gerekiyor. DASK’ın depremden kaynaklı bina hasarlarını öderken; konut sigortasının, deprem, sel, su baskını, yangın kapsama eklenmiş zarar görebilecek eşyalar için de hasar ödemesi yaptığına vurgu yapan Gür, “Kişilerin DASK poliçelerinde belirtilen limitlerin aşılması durumunda DASK poliçesi herhangi bir ödeme gerçekleştirmemekte. Bu durumda bireylerin satın aldıkları ‘konut poliçelerinde’ deprem teminatı var ise aşılan limitler konut sigortasından karşılanıyor. DASK ve konut sigortası birbirini destekleyici sigorta türleri olmakla beraber birbirlerinden bağımsızlar” diye ekledi.
“DASK’ın deprem vergileriyle ilgisi yok”
Bazı vatandaşlar deprem vergileri ile zorunlu deprem sigortası arasında bir ilişki kuruyorlar. Ancak DASK’ın deprem vergileri ile hiçbir ilgisi olmadığının altını çizen Gür: “DASK fonları, sadece sigortalıların ödediği Zorunlu Deprem Sigortası poliçe primlerinden oluşmakta. DASK’ın fonları yalnızca sigortalıların hasarlarını ödemek için kullanılmakta. DASK, finansal açıdan kamu kaynaklarından tamamen bağımsız ve sunduğu Zorunlu Deprem Sigortası bir sigorta ürünü” diye konuştu.
İşte DASK hakkında bilmeniz gerekenler
DASK da sigortalıları doğru bilgilendirmek adına ‘Doğru bilgilerle DASK’ adıyla bir soru cevap-yayınladı. Dikkat edilmesi gereken bazı bilgiler şöyle:
Hasar görmüş konutlar için ZDS poliçesi düzenlenebilir mi?
Ağır hasarlı binalar, yıkılması gerektiğinden binanın yeniden inşasına kadar sigortalanması mümkün değildir. Orta hasarlı binalara ilişkin sigorta işlemlerinin gerçekleştirilebilmesi, binaların onarılması ve/veya güçlendirilmesine bağlıdır; bu işlemlerin yerine getirildiğinin belgelendirilip sunulması halinde sigorta yapılabilir. Hafif hasarlı veya hasarsız binalar ise sigortalının beyanına göre sigortalanabilmektedir.
Hasar olduğunda ödeme alındığında tekrar hasar olursa ödeme alınabilir mi?
Deprem sonucu tam hasar meydana geldiği takdirde, tazminatın ödenmesi ile birlikte sigorta teminatı sona erer. Kısmi hasar halinde sigorta bedeli, rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren ödenen tazminat tutarı kadar eksilir. Hasar ödemesi alındıktan sonra onarım yapıldığı takdirde bir sonraki hasarda, onarılan yerlerin eksper tarafından kontrolü sonucunda ödeme yapılabilir. Bu depremler aynı poliçe vadesinde olabileceği gibi birbirini takip eden poliçe vadelerinde de oluşmuş olabilir.
Kolon kesilerek taşıyıcı sistemi zayıflatılan binalarda deprem kaynaklı hasar sonucunda tazminat ödemesi yapılır mı?
Kolon kesiminde sigortalılarımızın kastı veya bilgisi olmayabileceğinden hareketle, DASK tarafından tazminat ödemesi yapılır. Akabinde bu duruma sebep olan kişilere dava yolu ile tazminat rücu edilir.
Poliçe, metrekare ya da yapı tarzına ilişkin hatalı bilgiler ile kesilirse ne olur?
Metrekare ya da yapı tarzına ilişkin gerçeğe aykırı beyan hali, depremden sonra öğrenilmişse, tazminat, alınan prim ile alınması gereken prim arasındaki orana göre ödenir. Hasar ödemesinin tam alınamayacak olması durumunda sigortalı, gerçeğe aykırı beyanı sebebiyle mağduriyet yaşayabilir.
Eksik metrekareye örnek verir misiniz?
100 metrekare bir konut için 300 TL prim ödeyen sigortalıya, 295 bin 568 TL ödenir. Bu konut 50 metrekare gösterilirse 150 TL prim ödeyen sigortalıya hasar sonrası 147 bin 784 TL ödenir. Sonuç olarak sigortalı poliçeyi yaptırırken 150 TL az prim öder ama hasar anında 147 bin 784 TL zarara girer.
Poliçedeki yanlışlık düzeltilebilir mi?
Poliçe bilgilerinde değişiklik yapılması ve yanlışlıkların düzeltilmesi zeyilname ile mümkündür. Yapılan değişiklikler zeyil tarihinden itibaren geçerli olur.
DASK nedir?
Zorunlu Deprem Sigortası, Türkiye’de oturmakta olan tüm binaları kapsayan bir sigorta sistemidir. Bu sigorta, doğal afet olarak kabul edilen deprem sonucu meydana gelen hasarları karşılamak amacıyla oluşturulmuştur. 1999 yılındaki Marmara depremi sonrasında çıkarılan bir yasa ile yürürlüğe giren Zorunlu Deprem Sigortası, tüm konutların ve işyerlerinin en az bir yıl boyunca zorunlu olarak sigortalanmasını öngörmektedir. Bu sigorta sayesinde, deprem riskine karşı koruma altına alınan yapılar, meydana gelen hasarlar için sigorta şirketlerinden tazminat talep edebilirler. Zorunlu Deprem Sigortası, Türkiye’de yaşanan depremler nedeniyle önemli bir güvenlik önlemi olarak kabul edilmektedir.
Zorunlu Deprem Sigortası şartları neler?
Zorunlu Deprem Sigortası şartları, sigorta öncesi ve sonrasındaki durumun netlik kazanmasını sağlar. bu nedenle deprem sigortası yaptıracakların şartlara ve sözleşme kriterlerine dikkat etmesi gerekmektedir.
Zorunlu Deprem Sigortası kapsamında sigorta yapılabilmek için belirli kriterlerin sağlanması gerekmektedir. Bu kriterler arasında şunlar yer alır:
- Türkiye sınırları içinde bulunan konutlar, işyerleri ve diğer yapılar Zorunlu Deprem Sigortası kapsamına girer.
- İnşa edildiği tarih itibariyle yürürlükteki bina ve yapı yönetmeliklerine uygun olarak inşa edilmiş olan yapılar sigorta yapabilir.
- Belirli bir büyüklük veya değerin üzerinde olan yapıların Zorunlu Deprem Sigortası yapmaları zorunludur.
- Sigorta bedeli, binanın brüt alanına ve bulunduğu bölgenin deprem-riskine göre hesaplanmaktadır.
- Yapı sahipleri, sigorta bedelini belirtilen süre içinde ödemekle yükümlüdürler.
- Zorunlu Deprem Sigortası, deprem sonucu oluşan hasarlara karşı koruma sağlamaktadır. Yangın, sel vb. doğal afetler nedeniyle meydana gelen hasarlar bu sigorta kapsamında değildir.
- Zorunlu Deprem Sigortası, sigorta şirketleri tarafından sunulmaktadır. Yapı sahipleri, sigorta yaptırmak istedikleri zaman farklı sigorta şirketleri ile iletişime geçebilirler.
Zorunlu Deprem Sigortası neleri kapsar?
Zorunlu Deprem Sigortası, Türkiye’deki yapılar için meydana gelebilecek deprem sonucu oluşan hasarları kapsar. Bu sigorta, aşağıdaki unsurları içerebilir:
- Yapısal Hasarlar: Depremin yol açtığı yapısallık bozuklukları (çatlamalar, çökme, göçmeler vb.) nedeniyle ortaya çıkan hasarlar.
- İç-Dış Cephe ve Donanım Hasarları: Deprem nedeniyle duvarlarda, tavanlarda, zeminlerde veya dış cephe kaplamalarda meydana gelen hasarlar, pencerelerin ve kapıların zarar görmesi gibi cepheye ait donanım hasarları.
- Yangın Hasarı: Deprem sonrası meydana gelen yangın hasarları, bu sigorta kapsamında değildir. Ancak, deprem kaynaklı bir yangın sonucu gerçekleşen hasarlar poliçe dahilindedir.
- Taşıt Hasarları: Deprem sırasında veya sonrasındaki taşıt hasarları Zorunlu Deprem Sigortası kapsamına girmez.
- İç-Dış Mekanik Tesisat Hasarları: Deprem sonucu oluşan su kaçağı, radyatör patlaması, boru patlaması vb. mekanik tesisat hasarları, sigorta kapsamına alınabilir.
- Kira Kaybı: Deprem sonrasında evinin kullanılmaması durumunda doğabilecek kira kaybı da poliçede yer alır.
- Zorunlu Deprem Sigortası, yukarıda belirtilen unsurları içeren deprem sonucu oluşabilecek birçok hasara karşı koruma sağlar.
Kaynak
https://www.bgazete.com.tr/haber/14172763/dask-ne-kadar-oder-2023-dask-hakkinda-bilmeniz-gerekenler
