Yeşil zeytinliklerin, mis kokulu meyve ağaçlarının çevrelediği tepelerin ardındaki Şirince, İzmir‘in en popüler köylerinden. Meyve aromalı şarapları, meşhur kumda Türk kahvesi, gözlemesi, konsept butik otelleri, dillere destan Matematik Köyü ve köye yaşam veren Nişanyan Evleri ile Ege Bölgesi‘nin en mühim ziyaret rotalarından biri.
Maya Takvimi’ne gore kıyametin kopacağı 21 Aralık 2012 tarihinde Fransa’nın Bugarach köyü ile beraber dünyada kıyametten etkilenmeyecek iki yerden biri olarak duyurulan Şirince Köyü, bu öyküyle yalnız Türkiye’nin değil dünyanın da gündeminde yer aldı. İzmirlilerin senelerdir hafta sonu rotasında olan bu köy, son zamanlarda yurt içi ve yurt dışından binlerce ziyaretçiyi ağırlıyor.
İzmir’in Selçuk ilçesine bağlı bir mahalle olan Şirince, günümüzden yüzyıllar ilkin nüfusu 2 bini bulmayan bir Rum köyüydü. Mübadele sürecinde Türklerin yerleşmesiyle beraber nüfusunda artış meydana gelen köy o döneme kadar bağcılık, zeytincilik ve şarap üretimiyle tanınıyordu. Günümüzde üzüm ve zeytinciliğin yanında şeftali, incir, elma, ceviz şeklinde meyve üretiminin yapıldığı köyün ana gelir deposu gezim.
Bilinmeyen bir dönemde kendini dağlara vuran 40 kişiye ithafen Kırkınca adını alan köy vakit içinde Kirkice, Kirkince ve Çirkince şeklinde isimlerle anılmış. Devrin İzmir Valisi Kazım Dirik’in talimatıyla Şirince adını alan köy İzmir’in ve Ege’nin en şirin yerleşim yerlerinden.
Şirince Gezilecek Bölgeler
Şirince Köyü’nün sit alanı oluşu çirkin yapılaşmanın önünü kesen pozitif bir gelişme olarak görülüyor. Taş döşeli daracık sokaklarda en fazla iki kattan oluşan olan geleneksel mimarideki ahşap evler köyün genel görünümünü oluşturuyor. Şirince denildiğinde Sevan Nişanyan ve Müjde Tönbekici‘den söz etmeden olmaz. Bu iki kıymetli ismin köyün markalaşması ve örneksiz mimarisinin yerleşmesinde büyük emeği var. Müjde Tönbekici, Nişanyan Hotel‘in başlangıcında. Güzel duyu duygusu, hoş sohbeti ve yenilikçi adımlarına şahit olmak için otele kesinlikle uğrayın.
1. Şirince Çarşısı
Şirince’de yaşamın merkezi çarşıda. Gün boyu hareketliliğin bitmediği çarşıda kahvehane, kafe, restoran, hediyelik eşya dükkanları yan yana. Manav, kasap ve market şeklinde köyün ihtiyaçlarının karşılandığı dükkanlar da var. Baştan sona daracık sokakların birbiriyle buluşmuş olduğu çarşı keyifli bir yürüyüş rotasıyla köyü keşfetmek için eğer olmazsa olmazlardan.
2. St. John Baptist Kilisesi
Geçtiğimiz yıllarda Kültür ve Gezim Bakanlığı tarafınca restore edilen St. John Baptist Kilisesi, uzunca bir süre harap haldeydi. Çeşmeli bir avlu içinde bulunan kilisenin yazıtında, ‘Peygamber ve Vaftizci Yahya Kilisesi, Helliopolisin mukaddes rahibenin emri ile Siphnoslu Kallinikos lütfuyla oldukca sevilmiş olduğu tanrısı için yapılmıştır. Buradaki ve çevredeki dindar Hristiyanların oldukca kıymetli yardımlarıyla yapılmıştır’ yazıyor.
Kilisenin tam olarak hangi yıl yapıldığı bilinmese de yıkıldıktan sonrasında 1805 senesinde tekrardan inşa edilmiş. Kilisenin giriş kapısının önünde, ortasında Meryem Ana heykeli bulunan minik havuz ziyaretçiler tarafınca istek havuzuna dönüştürülmüş. Kilisenin dış bahçesi görkemli bir manzaraya haiz. Sizler de manzarayı kaçırmayıp bahçeden fotoğraf çekmeyi ihmal etmeyin.
3. Taş Mektep
Artemis Restaurant & Şarapevi’nin hizmet verdiği zamanı okul binasının bir kısmında Şirince Taş Mektep Müzesi bulunuyor. Haftanın 7 günü açık olan bu müze Tanzimattan Cumhuriyet dönemine kadar Osmanlı’nın eğitimdeki yenileşme sürecini ve Cumhuriyet süreci eğitim sisteminin izlerini obje, fotoğraf ve belgelerle sunuyor.
Taş Mektep, Çirkinceli Rumların katkısıyla İzmir eğitim şirketi Homer tarafınca 1906 senesinde kurulmuş. Okul binasının boyutu sebebiyle ‘Büyük Okul’ olarak adlandırılan bu yapı 1921-1922 eğitim-öğretim dönemine kadar Rum okulu olarak hizmet vermiş. Mübadeleden sonrasında 1990’lı yılların başına kadar Türk çocuklarına eğitim verilen okul, 1996’dan bu yana Şirince Artemis Restaurant adıyla faaliyette.
4. Nişanyan Evleri
Yüzlerce servi ağacının çevrelediği, yollarına Arnavut kaldırımı döşenen, köy çeşmesinin üstünde maniler yazılı olan Nişanyan Evleri, yatılı misafirlerinin yanında günübirlik ziyaretçileri de ağırlıyor. Sevan Nişanyan ile Ufak Oteller kitabını yazan Müjde Tönbekici Nişanyan Evleri’nin işletmecisi.
Şirince’ye gelen birçok kişinin çarşıda birkaç tur atıp, bir şeyler yiyip içtikten sonrasında köyden ayrılması oldukca büyük bir eksiklik bana gore. Nişanyan Evleri’ni görmeyen Şirince’yi gördüm diyemez. Köyün gelişiminde, değişiminde, sıhhatli büyümesi ve tanınır olmasında bu evlerin oranı büyük.
Göz at: Dönüşümün Yaşam Veren Öyküsü Şirince
Kendi hayallerindeki evleri gerçekleştirmek için klasik otel havasından uzakta bir yer düşünerek yola çıkan Nişanyan ve Tönbekici’nin ilkin 3 tane evin tamiri ile süregelen yolculuğu görkemli manzaralı 5 odalı köşk, İlyastepe adını verdikleri mezra, 5 odalı kuleli konak ve yüzme havuzuyla ortaya Nişanyan Evleri’ni çıkarmış. Köye kuş bakışı bakan, leziz yemekler ve hoş ikramlarla gülümseten bu mekana kesinlikle uğrayın. Otelinde kalmasanız bile restoranı ve kafesinden günübirlik yararlanabilirsiniz.
5. Hodri Meydan Kulesi
Nişanyan Evleri’nin bir parçası olan Hodri Meydan Kulesi, Sevan Nişanyan’ın tabular ve sistemle mücadelesinin simgesi. 12 metre yükseklikteki bu yapı 2011 senesinde tamamlandı. Şirince’nin çekicilik merkezine dönüşen bu kule yapıldığından beri duygusal akşam yiyecekleri, evlilik teklifleri şeklinde yüzlerce güzel anıya tanık oldu. Kulenin doyum olmaz efsaneleşmiş manzarasıyla tanışmayı ihmal etmeyin.
6. Nesin Matematik Köyü
Şirince’ye ortalama 2 km uzaklıktaki Nesin Matematik Köyü, tabiat içinde sakin bir yerde kurulu. Dünyada eşi benzeri olmayan, tamamı bilime adanmış bu köyde her yaz dünyanın dört bir yanından talebe ve hocalar tv, gazete ve dış dünyadan bağımsız olarak matematik yapıyor. 2007 senesinde inşaatı süregelen köy, 20 dönüm arazi üstünde tamamı geleneksel halde inşa edilerek hayata geçirildi. İhtiyaçlara gore organik bir halde bağışlar ve desteklerle büyüyen köyde üstü yarı açık yemekhane, amfi ve kütüphane görülmeye kıymet. Nesin Vakfı’nın Felsefe Köyü de Matematik Köyü’nün yanıbaşında bulunuyor.
7. Tiyatro Medresesi
Nesin Matematik Köyü’nün derhal tarafındaki 6 dönümlük arazide kurulan Tiyatro Medresesi‘nin resmi adı Internasyonal Araştırma Yaratım ve Şov Merkezi. Alternatif bir üniversite atmosferi oluşturma amacıyla yola çıkan medrese hem inziva hem de bir buluşma noktası.
8. Nişanyan Kaya Mezarı
Likya temalı bir kitap emek harcaması esnasında kaya mezarı yaptırma fikri aklına gelen Sevan Nişanyan, Dalyan’daki kaya mezarlarının bir benzerini 3 yıl devam eden çalışmanın arkasından Şirince’de hayata geçirdi. Cumhuriyetin ilk yıllarından bu yana Türkiye‘de yapılanların gecekondu, yansılamak, ikinci derslik olduğu düşüncesine karşı kalıcı bir iz bırakmak için kaya mezarı inşa ettirdiğini söyleyen Nişanyan’ın olağan dışı benliğinin yansıması olan bu gömüt Kayserdağı’nda orman arazisi içinde.
Şirince Yapılacak Şeyler
1. Kumda kahve için
Sıcak kum üstünde yavaş yavaş pişen Türk kahvesi, Şirince ile özdeşleşen lezzetler içinde. Çarşı yürüyüşü esnasında kumda kahve yazan mekanlardan birine girip kahvenin tadına bakabilirsiniz.
2. Meyveli şarapların tadına bakın
Rumların şarap geleneği köyde meyveli şarapla sürdürülüyor. Köyün dört bir yanında meyveli şarap tadımı meydana getiren bölgeler var. Yüzde 90’ı Vincent marka ile satılan şarapların tamamı aynı yerde üretiliyor. Meyve aromalı şarapların alkol oranı oldukca düşük olduğundan gerçek şarap beklentisi içine girmeyin, anın tadını çıkarın! Gerçek şarap satan birkaç dükkan var.
3. Mürver şurubu için
Mürver şurubu Nişanyan Hotel’in Şirince’ye armağan etmiş olduğu geleneksel tatlardan. Dere kenarında yetişen mürverin özünden meydana getirilen mürver şurubu serinletici hoş bir karşılama içeceği. Türk kahvesinin yanında, yemeğin üzerine ya da tanışma sohbeti esnasında ikram edilen bu içecek benim de oldukca sevdiğim lezzetlerden.
Şirince’de Ne Yenir
Şirince merkezdeki kafeler daha oldukca fast food tarzındaki menülerle hizmet veriyor. Gözleme, börek çeşitleri süratli atıştırmalıklardan. Bunun haricinde çoban kavurmadan çorbaya, kebap, şiş çeşitleri ve deniz ürünlerine kadar değişik lezzetleri deneyebilirsiniz. Köyün girişindeki Dimitros Restaurant, Şirince Artemis Restaurant ve Nişanyan Hotel iyi yiyecek yiyebileceğiniz yerlerden.
Şirince Konaklama
Şirince butik otelleri ve pansiyonları ile keyifli bir mola verebileceğiniz bir durak. Varlıklı kahvaltı çeşitleriyle tanınan butik oteller bilhassa benim şeklinde kahvaltıya düşkün olanların aklını başından alabilir. Köye kuşbakışı bakan Nişanyan Hotel ve ilgi çeken hikayesi ile Sihirbazın Evi‘ni not edin. Güllü Konakları da etkisinde bırakan bir otel.
Şirince çevresinde gezilecek bölgeler
Efes Antik Kenti ve Efes Müzesi, Şirince’ye 8 km uzaklıkta olan Selçuk ilçe merkezinde. Köye kadar gelmişken Selçuk Kalesi, St. John Anıtı, Meryemana Evi, Artemis Tapınağı, Kuşadası ve Istek Yarımadası ve Büyük Menderes Deltası Ulusal Parkı’nı da görebilirsiniz.
Şirince Nerede
Şirince’ye Iyi mi Gidilir
İzmir’in Selçuk ilçesine bağlı bir mahalle olan Şirince, Selçuk’a 8 km, Efes Antik Kenti’ne 12 km, Kuşadası’na 30 km, İzmir’e ise 85 km uzaklıkta. Köye ulaşmak için Selçuk ilçe merkezine gelmek gerekiyor.
Selçuk ile köy içinde iki değişik güzergah var. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin geçen yıl açmış olduğu alternatif yol daha muntazam ve daha azca virajlı. Selçuk’tan köye tertipli dolmuş seferi var. İzmir-Selçuk ulaşımı için ise tren ya da otobüs tercih edilebilir. İzmir kent merkezinden bu güzel köye hususi araçlarıyla gidecek olanlar İzmir-Aydın Otoyolu’nu ya da İzmir-Aydın Karayolu’nu takip edip Selçuk ilçe merkezinden Şirince tabelasını takip etmeli. Kuşadası yönüne giden şehirlerarası otobüslerle Selçuk’ta inerek köye gitmek de seçenekler içinde.
İzmir’in en oldukca ziyaret edilen gezinsel köylerinden Şirince, Ege Bölgesi’nin en oldukca malum rotaları içinde. Doğayla baş başa, keyifli vakit geçirmek için Şirince’yi gidilecek bölgeler arasına not edin.
