Uzmanların belirtiğine göre hemen hemen her köpek arama kurtarma köpeği olabilir. Fakat başarı oranları türüne göre değişiklik gösteriyor. Aldıkları eğitim doğrultusunda ekibin bir parçası olduklarının farkında olarak tek başına hareket etmiyorlar. Canlı ve cansız insan bedeninin kokularına karşı çok fazlasıyla duyarlılar. Eğitimli bir arama köpeği yaklaşık 200 metreye kadar kokuyu algılayabiliyor. Bu sayede teknolojinin bile ulaşamadığı noktalarda onların duyarlı burunları devreye giriyor. Ayrıca hassas zemin üzerinde dengede dikkatli hareket edebilme yetenekleri ile arama kurtarmadaki üstünlükleri artıyor.
100’ün üzerinde köpek görev başında
AFAD Arama Kurtarma Köpekleri iki farklı çalışmada görev yapıyorlar: kentsel arama kurtarma ve doğada arama kurtarma. Kentsel arama kurtarma enkaz altında kalanlar için yapılan çalışmayı kapsıyor. Köpekler aynı zamanda eğitmeni olan AFAD Uzmanı ile bir ekip oluşturarak, birlikte hareket ediyorlar. Yavruyken testlere tabi tutulup, başarılı olanlar kurtarma ekibinin birer adayı oluyor. Eğitimlerini başarı ile tamamlayan köpekler Köpekli Arama Timleri Yeterlilik Sınavına giriyor. Başarılı olanlar ise teşkilatın üyesi oluyor.
Halit Canbaş ile Şilan üç can kurtardı
Şilan, Sarıyer Belediyesinin bir üyesi. K9 canlı arama kurtarma köpeği olarak geldiğinde 60 günlük olduğunu belirtiyorlar. İstanbul İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü Köpek Eğitim Merkezinde iki yıl boyunca eğitime tabi tutuldu, haftanın beş günü antrenman yaptı. Şilan’ı özellikle arama kurtarmada çocuk sesine duyarlı olarak eğittiler. Birkaç yıl önce eğitimini tamamlamasının ardından onunla ilgili haberlerde “Şilan, arama kurtarma köpeği, yardım bekleyenlere ışık olacak” başlığı atıldı. Ona güvenenleri yanıltmadı; 6 Şubat sabahı yıkıcı depremin ardından bölgeye gidenlerin arasında eğitmeni Halit Canbaş ile Şilan’da vardı. 9 Şubat günü akşam saatlerinde Şilan ve Halit beyin güzel bir fotoğrafı sosyal medyada karşıladı bizi “Ekip üç kişinin yerini tespit edip kurtardı” yazıyordu. Eminiz ki bu haberi okurken bu sayı daha da çok artacaktır. Muhteşem ekip, bu zor günlerde herkesin yüreğine sevgi ile dolu bir umut bıraktı.
Kahraman Köpek: Mancs
Macaristan’ın Miskolc şehrinde bir Alman çoban köpeği olarak dünyaya geldi. 1996 yılından itibaren Miskolc Spider Arama-Kurtarma ekibinin bir üyesi oldu. Mancs, çok özel yeteneğe sahipti. Deprem enkazının altında sıkışıp kalmış depremzedeleri buluyordu. Hissettiği kişi eğer canlı ise ayağa kalkıyor, kuyruğunu sallıyor ve havlıyordu, hayatını kaybetmişse sadece yere uzanıyordu. Marmara bölgesinde 17 Ağustos 1999 tarihinde 45 saniye süren deprem büyük bir yıkıma neden oldu. Miskolc Spider Arama Kurtarma ekibi de yardıma gelenlerin arasındaydı. İzmit’in Bekirpaşa beldesinde dört katlı bir evin enkazı altında üç yaşındaki Hatıra Kaplan’ın olduğu söylendi. Mancs yorganını koklayarak aramaya başladı ve bir süre sonra heyecanla zıplayıp çocuğun yerini hemen gösterdi. Kuyruğunu sallaması ve neşelenmesi hayatta olduğunun işaretiydi. Ekip tarafından küçük Hatıra’nın hala canlı olduğu tespit edildi. Çocuk, ulaşılması zor bir yerde sıkışıp kalmış olduğu için kurtarma çalışmaları uzadı. Mancs, daracık bir yerden geçerek ona su, yiyecek taşıdı ve 82 saat hayatta kalmasına yardım etti. Macar kurtarma ekibi ve Mancs, Hatıra Kaplan’ı enkaz altından canlı çıkarmayı başardılar.
Heykeli dikildi, film çevrildi
18 Aralık 2004 tarihinde Miskolc şehir merkezinde, heykeltıraş Borbála Szanyi tarafından yapılan heykeli dikildi. “Spider Kurtarma Ekibi” üyesi Mancs, 22 Ekim 2006 dünyanın birçok ülkesinde yüzden fazla insanı enkaz altından kurtaran kahraman köpek 12 yaşında zatürreden öldü. 2013 yılında çekilen “Mancs” filmi 2015 yılında vizyona girdi.
