RTÜK’ten meydana getirilen yazılı açıklamaya gore, kamuoyunda tartışmalara neden olan ve tepkiyle karşılanan Exxen’in ‘Konuşanlar’ programı RTÜK toplantısında ele alındı. Programda mizahı aşan galiz ifadelerin, bir yapımda ağza dahi alınmayacak söylemlerin bulunduğunu tespit eden RTÜK, Türk toplumunun temeli olan ailenin fertlerinin de dahil edilmiş olduğu ve cinsiyetçi unsurlar da içeren oldukça sayıdaki sövgü ve argo kelimelerin ekranlara yansıtılmasının yayıncılık ilkelerine aykırı olduğu kanaatine vardı.
Kitle kontakt araçlarında sıkça duyulan argo/sövgü kullanımının süre içinde bireyler tarafınca kanıksanabileceği ve meşrulaşabileceği sonucuna varan Üst Kurul üyeleri, 6112 sayılı Kanunda yer edinen, ‘Gösterim hizmetleri, ….. Toplumun ulusal ve tinsel değerlerine, genel ahlaka ve ailenin korunması ilkesine aykırı olması imkansız.’ ve ‘Türkçenin, özellikleri ve kuralları bozulmadan doğru, güzel ve anlaşılır şekilde kullanılmasını sağlamak zorundadır; dilin düzeysiz, kaba ve argo kullanımına yer verilemez.’ hükümlerinin ihlal edilmiş olduğu nedeni öne sürülerek Exxen’e yönetimsel para cezası ve katalogdan çıkarma müeyyidesi uyguladı.
Netflix’e para cezası
Lisanslama süreçleri biten dijital platformları denetlemeye hız veren RTÜK, son toplantısında Netflix’te gösterilen İspanyol yapımı bir filmi de ele aldı. Söz mevzusu filmin eşcinselliğin, ensest ilişkilerin ve çiftler arası eş değiştirmenin yoğun olarak işlendiği bir kurgu üstüne inşa edildiğini belirleyen Üst Kurul, bu durumun toplumun tinsel değerlerine ve genel ahlaka aykırı olduğundan hareketle yapımın yer almış olduğu Netflix’e yönetimsel para cezası ve katalogdan çıkarma cezası verdi.
FOX’A ‘Yasak Elma’ müeyyidesi
FOX’da piyasaya sürülen ‘Yasak Elma’ dizisi hakkında hazırlanan uzman raporu da Üst Kurulun masasındaydı. Dizideki sahnelerde geçen ‘İki tane iyi dost varmış bu şekilde birbirlerinin evine girip çıkan cinsten, birisi ötekinin kocasıyla birlikteymiş….Hayır sanki dünyada ilk kere böyle bir durum oluyormuş benzer biçimde konuşuluyor da. Günümüzde hepimiz yapıyor.’, ‘Ek olarak hepimiz beni ‘metres’ duyuru ediyor fakat karşımdaki adam ne ailesini ne karısını düşünüyor’ şeklindeki diyaloglar ayrıntısıyla incelendi. Gayrimeşru ilişkilerin ‘eğlence’ adı altında masumane gösterildiğini, toplumsal manada negatif bir kavram olan ‘metres’ kelimesinin normalleştirildiğini, hatta çocuğun olduğu bir sahnede kullanıldığını, aile kavramıyla ilgili negatif şakalar yapıldığını, aldatılan bayanların ufak düşürüldüğünü, Türk toplumunun genel terbiye terimi ve milli-manevi değerleriyle bağdaşmayacak çeşitli ifadelerin seyircilere aktarıldığını tespit eden RTÜK, dizinin aile mefhumunun kapsadığı değerlerin erozyona uğramasına ve aile üyelerinin birbirlerine yönelik negatif davranışlarının cemiyet tarafınca kanıksanarak topluma zarar verici özellikte olduğuna karar vererek yayıncı kuruluşa yönetimsel para cezası yaptırımı uyguladı.
HALK TV’ye iki ayrı yaptırım
Halk TV’nin ilk dosyası ‘Açıkça’ programına ilişkindi. Programda konuklar içinde geçen ‘Bakın hainlik aranıyorsa, ihanet aranıyorsa ihanet burada. Şunu sana elde eden sana bunu veren bu rejime, Cumhuriyete, üstelik onun anayasasına gore görevlendirildiğin halde o anayasayı ihlal ederek, laiklik ilkesi doğrultusunda vazife yapman gerekirken laikliği alaşağı edip her fırsatta onu yok etmeye çalışırken bu ülkenin anayasal düzenine ihanet ediyorsunuz.’ şeklindeki ifadelerle Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş’a yönelik meydana getirilen açıklamaların kamusal mesuliyet anlayışı ile bağdaşmadığı, gösterim esnasında kullanılan bu ifadelerin dürüst, şahıs ve kurumları zedeleyecek özellikte olduğu kanaatiyle Halk TV’ye yönetimsel para cezası yaptırımı uygulandı. ‘İki Yorum’ adlı programı da görüşen Üst Kurul, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli hakkında eleştiri sınırlarını aşan açıklamalardan dolayı Halk TV’ye yönetimsel para cezası verdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yönelik gene eleştiri sınırlarını aşan ifadelerin kullanıldığı Tele 1’in ‘Demokrasi Arenası’ programı da Üst Kurul toplantısında yaptırıma uğradı.
DMAX’A sigara cezası
Kanalın ‘Bagaj Savaşları’ adlı belgeselinde hiçbir tedbir alınmadan sigara içme ve duman görüntülerinin ekrana getirildiğini belirleyen RTÜK, yayıncı DMAX’a da yönetimsel para cezası uyguladı.
