Son dönemde yumurta fiyatlarındaki artışla ilgili çıkışlarıyla dikkatleri çeken meşhur sanatçı Coşkun Sabah, Eskişehir’deki yatırımını ve hedeflerini DÜNYA’ya söyledi. Sanat programlarının yanı sıra kontrolü elde tutmak için her hafta Eskişehir’deki tesise gittiğini belirten Sabah, “Devamlı girişimciydim. Şimdi de gezen tavuk yumurtası üretiyorum. Öğrenci yetişemediğimizden ikinci tesis ve yem üretimi için plan yapıyorum” diyor.
Senelerdir udunun tellerine vurarak Türkiye’yi “anılar”la duygulandıran usta sanatçı Coşkun Sabah, bigün çıkıp da “Üzgünüm fakat bu maliyetlerle yurttaş kışın yumurtanın tanesini 2,5-3 liradan almak zorunda kalır” diyince bu kez ceplere dokundu. Gönül tellerini titreten meşhur sanatçı, mutfak bütçesini sarstı. Yumurta borsasının onca başrol oyuncusu varken haberi niçin Coşkun Sabah’tan aldık derseniz, Sabah Yumurtaları’ndan hemen hemen haberiniz yok anlama gelir.
Udi bir sanatçının Eskişehir’de bir yumurta tesisinde, 14 bin tavuğun içinde ne işi var diye ikimiz de merak ettik. Coşkun Sabah ile bir araya geldik. “Pandemi de tescilledi ki her sanatçının yaşamını sürdürmek için bir B planına ihtiyacı var. Bu sıkıntılı piyasada benim B planım ise yumurta oldu” diyen Sabah, aslen babasından bu yana gelen bir girişimcilik geçmişi bulunduğunun altını çiziyor. Daha 20 yaşlarındayken Feriköy Pasajı’nda kaset dükkanı açtıklarını özetleyen sanatçı, şöyleki ticaretle ilişkisini şöyleki konu alıyor: “2000’lerin başlangıcında beyaz perde işlettim. Yatırım bir sanatçının müdafa mekanizması. Bunu hep çalışır durumda tutuyorsunuz. Şu sebeple ekonomik krizlerden ilkin sanat piyasası etkilenir. Zelzele, terör, kaza hepsinde ilkin konserler iptal edilir. Pandemide de 20 ay para kazanamadık. O dönemde Bursa’da bir dostum yumurta işini önerdi. Bu şekilde başladık.”
Atıl tesisi 100 bin TL’ye yeniledi
Coşkun Sabah’a arkadaşının önerisi, Eskişehir’de iki senedir kullanılmayan bir yumurta tesisini ayağa kaldırmaktı. Üstünde oldukça düşünmeden tesisi kiraladıklarını söyleyen Sabah, 100 bin TL’lik yatırımın yenileme işlemine yettiğini konu alıyor. Aslolan yatırımı ise Afyon’dan getirilen yarka tavuklara yapmışlar. “Bunlar longman handy denilen, eti yenilmeyen, yumurta üretiminde verimli olan bir türdü. TARSİM ile sigortalayarak yatırımımızı yaptık. 1 milyon TL’lik yatırımla tesisi açtık” diyen Sabah, ilk etapta 15 bin tavuk aldıklarını konu alıyor.
İşe başladıktan sonrasında birçok şeyi bilmediklerini fark eden meşhur sanatçı, hikayeyi şöyleki sürdürüyor: “Tavuklar Mart 2021’de geldi. 15 bin tavuğun bini öldü. Hazirana kadar zarar ettik. Ağustos ayında yumurtalar 0.65 grama ulaşınca marketlere satmaya başladık. Şu anda Ziraat Kredi Kooperatifi marketlerine veriyoruz. Yalnız gezen tavuk yumurtası yapıyoruz. 2 bin metrekaresi kapalı, 3 bin metrekaresi açık bir tesisimiz var. Şu anda günlük 12 bin yumurta üretiyoruz fakat öğrenci yetişemiyoruz.”
Cironun yüzde 70’i yeme gidiyor
Sabah’ın planında işi büyütmek var. Yumurta fiyatlarıyla ilgili çıkışlarını, yem maliyetlerine bağlayan meşhur sanatçı, cironun yüzde 70’inin yeme gittiğinin altını çiziyor. “Niçin o parayı yem üreticisi cebine koysun, ben de bu işe gireyim” diyen Sabah, bir sonraki adım için hesaplamalarını yapmış. “Ben oldukça yüksek miktarlarda üretim yapmıyorum. Öte taraftan talep oldukça olduğundan mevcut tesisin yakınında yeni bir çiftlik kiraladım. Orada işi büyütmeyi planlıyorum. Öteki taraftan bu yem parasının cebimde kalmasını isterim. Haftalık yem maliyetim 46 bin TL. Her hafta zam geliyor. Araştırdım; yemin içinde vitaminler, mısır, buğday var. Büyük yatırım. Bana 2-3 milyonluk bir tesis yeter. Bunun için de teşvik kullanmayı planlıyorum” diyor.
‘Büyük üretici fiyat operasyonu yapıyor
Coşkun Sabah, yumurta fi yatlarının birazcık da “Büyüklerin küçükleri silkeleme operasyonu” bulunduğunu iddia ediyor. Bunu da şöyleki açıklıyor: “Bazı büyük yumurta üreticileri ilkin zararına da olsa yumurta fi yatlarını düşürüyor. Küçükler bununla başa çıkamıyor. Zarar ediyorlar. Tavuk dediğiniz canlı açlığa en fazla 48 saat karşı koyabiliyor. Yem alamayan üreticinin kümesine hastalık giriyor. Nisan-mayıshaziran döneminde bunu yaptılar. 30’luk paket yumurta 9 TL’ye satıldı, şu anda 30 oldu. Küçükler 9 TL ile başa çıkamadı. Mayıs-haziran döneminde 28 milyon tavuk kesime verildi. Bu kez de piyasada arz açığı oluştu ve fiyat birden arttı. Şu anda piyasada 25 milyon tavuk açığı var. Bu da fiyata yansıyor.”
‘Sanatçı-mekan sadakati yok’
Sanat piyasasındaki değişime de dikkat çeken Coşkun Sabah, 90’lı yıllardan oldukça değişik bir emek verme düzeni bulunduğunu söylüyor. Sabah, “Ben mesleğe başladığımda ekimden mayıs ayına kadar her gece program yapardık. Bir mekan bir sanatçıyla uzun dönem sözleşme imzalardı. Her gece aynı yerde çıkardık. Şimdi mekan ve sanatçı sadakati yok” diyor. Şu anda nişan, düğün, bayi toplantısı benzer biçimde extra organizasyonlarda sahne aldıklarını özetleyen Sabah’a bakılırsa sanat piyasasında geçmişten değişik olarak artık Anadolu da etkili. Sabah piyasadaki iş modelini şöyleki konu alıyor: “Gazinolar 25-30 kişilik sanatçı sıralaması belirliyor. Dönüşümlü sahne alıyorsunuz. Yalnız hafta sonu geceleri dolu. Ayda 8 gece sahneye çıkıyorsunuz, gerisi boş. Anadolu’daki oteller artık mühim oyuncular oldu.”
