Cuma günü Granada’da düzenlenen gayri resmi AB zirvesinde İspanya, Macaristan ve Polonya, göç konusundaki anlaşmazlık nedeniyle ortak zirve deklarasyonunu bir kez daha engellediler. AB liderlerinin AB’nin geleceğine ilişkin Granada Deklarasyonu göçle ilgili bir bölüm olmadan yayımlandı. Genişleme de gündemdeydi: Daha önce dolaşan 2030 hedef tarihi de Granada deklarasyonunda yer almıyordu.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, konseyden sonra gazetecilere yaptığı açıklamada, orijinal zirve deklarasyonunun, deklarasyonu engellemek isteyen birçok üye ülkeyle anlaşmazlıklara yol açtığını vurguladı. Macaristan ve Polonya, daha önce bakanlar düzeyinde ilan ettikleri ret kararlarını tekrarladılar. Macron, sığınma ve göç politikası alanına nitelikli çoğunlukla karar verildiği için Avrupa’nın ilerlemeye devam edeceğini vurguladı. Göçle ilgili pasaj, Konsey Başkanı Charles Michel tarafından, Michel’e göre, AB devletlerinin “geniş desteğiyle” ayrı bir açıklama olarak yayınlandı.
Macaristan Başbakanı Viktor Orbán’a göre önümüzdeki yıllarda göç konusunda AB düzeyinde uzlaşma sağlanması siyasi açıdan imkansız olacak. Resmi olmayan AB zirvesi öncesinde Orban, “Yasal olarak tecavüze uğradık” dedi. Orban, Macaristan ve Polonya’nın göç tekliflerinden memnun olmadığını söyledi. Ancak AB, sığınma ve göç paktıyla ilgili anlaşmayla onlara karşı galip geldi. Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki, eski Twitter hesabı olan X’te, “Pozisyonumuzu çok açık bir şekilde ifade ettim ve göçle ilgili kısmı veto etmeye karar verdim” dedi.
Haziran ayında AB içişleri bakanları geniş kapsamlı bir AB sığınma reformu planlarına karar verdiler. Yasadışı göçü sınırlamak için çok sayıda sıkılaştırıcı önlem planlanıyor. Konu Granada’daki Avrupa Konseyi gündeminin de üst sıralarında yer aldı.
Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Macaristan ve Polonya’yı mültecileri Almanya’ya göndermekle suçladı. Yine de AB’nin sığınma politikasındaki karşılıklı blokajları aşmayı başardığından emindi. AB içişleri bakanları mevzuatın temelini oluşturdu. Kendisi, AB sığınma reformunun tamamının 2024 ortasındaki mevcut yasama döneminin bitiminden önce kararlaştırılabileceğini umuyor. Scholz, bireysel “tonların” bunu gizlememesi gerektiğini söyledi.
Granada Deklarasyonu, AB’nin genişlemesiyle ilgili olarak bunun “kıtamızda barış, güvenlik, istikrar ve refaha yönelik jeostratejik bir yatırım” olduğunu söylüyor. Açıklamaya göre genişleme, “vatandaşlarımızın ekonomik ve sosyal koşullarını iyileştirmeye ve ülkeler arasındaki eşitsizlikleri azaltmaya yönelik bir itici güçtür.” Hem AB’nin hem de müstakbel üye devletlerin “hazır olmaları” gerekiyor. Michel ve von der Leyen’in öne sürdüğü genişleme için hedef tarih olan 2030, Michel’e göre bazı devlet başkanlarının buna karşı çıkması nedeniyle açıklamada yer almıyor. Orban ve Macron’un bir tarihe karşı çıktıkları bildirildi.
Şansölye Karl Nehammer (ÖVP), Perşembe günkü Avrupa Siyasi Topluluğu toplantısında yaptığı gibi, hastalık nedeniyle Avrupa Konseyi’ne katılımını kısa sürede iptal etmek zorunda kaldı.
