AVRUPA ülkelerinin bazıları, daha ilkin yaşlılar, kronik hastalığı bulunanlar ve sıhhat çalışanları şeklinde kesimlere uygulanan Kovid-19 aşılarının üçüncü dozlarını halkın tamamına halletmeye başladı.
Avrupa ülkelerinin birçoğunda sonbaharın gelmesiyle Kovid-19 vakalarında ve ölümlerde artış görüldü. Kıtada bugüne dek tespit edilen olay sayısı 1,8 milyonu aştı, yaşamını kaybedenlerin sayısı 24 bini buldu.
Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ), son haftalarda görülen olay artışlarıyla Avrupa’nın tekrardan salgının “merkez üssü” haline geldiğini deklare etti. Birçok ülke olay sayılarında salgının başından bu yana kaydedilen en yüksek seviyeleri görmüş oldu.
AB devletlerinde 2021’den itibaren süregelen aşılama kampanyaları da hızını yitirdi. Aşılama oranları birçok ülkede yazdan bu yana oldukça yavaş aşama kaydediyor.
Bir taraftan da aşıların etkinliğinin azalmaya başladığı değerlendirmeleri yapılıyor. Bundan dolayı bir süredir yalnız yaşlılara, kronik hastalığı bulunanlara, sıhhat çalışanları şeklinde eleştiri vazife yapanlara uygulanan üçüncü doz aşılar, kimi ülkelerde tüm cemiyet gruplarına açılmaya başladı.
Bazı ülkeler 3. doza başladı
AB devletlerinde hatırlatma yada takviye dozu olarak da anılan üçüncü dozların uygulanması sonucuna AB yönetimi değil, üye ülkeler kendileri karar veriyor.
AB’nin ilaç düzenleyicisi Avrupa İlaç Ajansı (EMA), aşıların üçüncü dozlarının uygulanması yönünde daha ilkin tavsiye sonucu almıştı. Üçüncü dozların, ikinci dozdan 6 ay sonrasında yapılabileceği belirtilmişti.
Şu ana kadar üçüncü dozu isteyen tüm vatandaşlarına uygulama sonucu alan ülkeler içinde Yunanistan, Almanya, Avusturya‘nın bazı eyaletleri, Macaristan ile aşılama oranının oldukça düşük seyrettiği Bulgaristan ve Romanya yer ediniyor.
Öteki birçok Avrupa ülkesinde de üçüncü dozların salgının gidişatına nazaran başlaması için hazırlıklar yapıldığı belirtiliyor.
Sadece kimi AB ülkelerinin üçüncü dozlara adım atmak için mevcut aşıların yeni varyantlara karşı geliştirilen versiyonlarının üretilmesini beklediği, böylece daha sağlam bir koruma elde etmeyi planladıkları iddia ediliyor.
Kovid sertifikalarında münakaşa olabilir
Aşılamalarda üçüncü dozların başlaması, bir taraftan da Kovid sertifikalarının tartışılmasına niçin olacak şeklinde görünüyor. Bunun sebebi ise şu anda Kovid sertifikalarının hastalığı geçirenlere, negatif kontrol sunanlara ve iki doz aşı olanlara verilmesi.
Aşının üçüncü dozunu yaptıranların durumunun nasıl sonuçlanacağı, iki doz aşı olanlara verilen sertifikanın geçerlilik durumu yada iki dozla alınmış sertifikaların üçüncü doz tatbik eden ülkelerdeki geçerliliği şeklinde birçok mevzu belirsizliğini koruyor.
AB Dijital Kovid Sertifikası, yaz başlangıcında aşılamaların hız kazanması ve vakaların azalmasıyla tedbirleri büyük seviyede sonlandıran AB devletlerinde seyahatleri kolaylaştırmak suretiyle hazırlanmıştı. Birçok ülke, sertifika sistemini yaz bitiminde restoran ve kafe şeklinde bölgeler ile toplu etkinliklere girişlerde de kullanmaya başlamıştı.
AB ülkelerinin sıhhat bakanları, aralık ayında yapacakları görüşmede, üçüncü dozların aşı sertifikalarında iyi mi yer tutacağını değerlendirecek.
Yunanistan’da 3. doz her insana açıldı
Yunanistan’da üç doz aşı uygulaması eylülde başladı. Üçüncü doz aşı için öncelik, yaşlı ve riskli gruplara verildi. Geçen haftadan itibaren 18 yaş üstü hepimiz üçüncü doz için müracaat yapabiliyor.
Yunan yetkililer, aşı sertifikaları için üçüncü dozun da mecburi olabileceğini belirtiyor. Yunanistan Sıhhat Bakanı Thanos Plevris, ikinci dozdan 6 ay sonrasında bağışıklığın düştüğünü belirterek “Mevcut Kovid-19 aşı sertifikalarının geçerli olabilmesi için ikinci dozun bitiminden altı ay sonrasında üçüncü doz aşı mecburi olabilir.” dedi.
Toplam olay sayısının 785 bine, ölü sayısının 16 bin 295’e çıkmış olduğu Yunanistan’da günlük vakalar 5 Kasım’da 6 bin 909 ile en yüksek seviyeye ulaşmış, 6 Kasım’dan itibaren aşısız kişilere yeni engellemeler getirilmişti.
Almanya’da yeni başladı
Almanya da Yunanistan’dan sonrasında üçüncü doza yeşil ışık yakan AB ülkesi oldu. Daha ilkin 70 yaş üstü kişiler için tavsiye edilen üçüncü dozlar artık eyalet ve federal sıhhat bakanlarının kararıyla her insana yapılabiliyor. Üçüncü doz için ikinciden sonrasında 6 ay geçmesi gerekiyor.
Almanya’da olay sayıları da hızla artıyor. Geçen hafta vakalar 38 bine kadar çıktı ve haftalık insidans kıymeti 201,1 oldu. Bu sayı salgının başlangıcından bu yana en yüksek düzey oldu. Almanya’da bugüne dek Kovid-19’dan 96 bin 558 şahıs öldü, ortalama 4,8 milyon olay tespit edildi.
Bulgaristan’da 3. dozdan isteyen faydalanıyor
Aşılama oranının Avrupa’da en düşük seyrettiği ülkelerden Bulgaristan’da üçüncü doz aşı imkanından hepimiz faydalanabiliyor. Bunun için ikinci dozdan sonrasında 6 ay geçmesi gerekiyor. Bulgaristan’da AB’nin onayladığı aşılardan herhangi biri seçilebiliyor.
Aşılamaya talebin son haftalarda arttığı belirtiliyor. Bunun sebebi aşı sertifikası yada antikor testinin iş bölgeleri, eğlence mekanları, restoran şeklinde işletmeler için mecburi hale gelmesi oldu.
Halkın yüzde 27’sinin tam aşılı olduğu Bulgaristan’da günlük olay sayısı 5 bin civarında seyrediyor. Günde minimum 70 şahıs yaşamını kaybederken salgının başından beri kaydedilen olay sayısı 633 bini, ölenlerin sayısı ise 25 bini aştı.
Romanya da 3. dozu her insana uyguluyor
Romanya’da üçüncü doz uygulaması bir süre ilkin başladı ve isteyen hepimiz üçüncü doz aşıyı yaptırabiliyor. Üçüncü dozu olanların sayısı 1 milyonu geçti.
Ülkede geçen ay önceki dalgalara nazaran oldukça yükselen olay sayıları sebebiyle kısmi kapanma uygulanıyor. Kapanmadan dolayı olay ve ölüm sayılarında 5 gündür düşüş görülüyor. Vakalar günlük 18 binli sayılardan 7 binlere geriledi.
Avusturya’da aşısızlara yeni engellemeler planlanıyor
Avusturya’da aşının üçüncü dozu eyaletten eyalete değişim gösteriyor. Genel olarak ikinci dozun üstünden 6 ay geçmesi koşuluyla başta başkent Viyana olmak suretiyle oldukça sayıda eyalette üçüncü dozu isteyen hepimiz yaptırabiliyor.
Avusturya’da günlük vakalar son haftalarda ciddi artış gösterdi. Günlük 9 bin vakanın görüldüğü ülkede yoğun bakımdaki hasta sayısındaki artış dikkati çekti.
Bugünden itibaren restoran, kafe, kişisel bakım merkezleri, hastaneler ve 25 kişinin üstündeki etkinliklerde aşı ya da hastalığı geçirmiş olma kuralı aranacak. Söz mevzusu kapalı alanlara girişte PCR testi kabul edilmeyecek.
Yoğun bakımdaki hasta sayısının 400’e yaklaştığı Avusturya’da hükümet, bu sayının 600’ü aşması durumunda aşı yaptırmamışlara yönelik sokağa çıkma kısıtlamasını hayata geçirmeye hazırlanıyor.
Macaristan’da 1 Ağustos’ta başlamıştı
Macaristan’da 1 Ağustos’tan beri ikinci dozun üstünden 4 ay geçen hepimiz üçüncü doz için buluşma alabiliyor. Ortalama 10 milyon sözü geçen Macaristan’da 1 milyon 369 bin şahıs üçüncü doz aşıyı oldu.
Vakaların arttığı Macaristan’da son 3 günde 18 bine yakın yeni olay görüldü. Bugüne dek 910 bin vakanın tespit edilmiş olduğu ülkede 31 bin 400 şahıs öldü.
İngiltere’de 10 milyon kişiye 3. doz yapılmış oldu
İngiltere’de üçüncü doz Kovid-19 aşısı 50 yaş ve üstüne, sıhhat ve toplumsal bakım hizmetlerinde çalışanlara, risk grubundaki 16 yaş üstü kişilere yapılıyor.
İngiltere’de 10 milyon kişiye 3. doz aşı yapılmış oldu. Sadece ülkede hala ilk dozu almayan 4,5 milyon şahıs bulunuyor. İngiltere hükümeti, üçüncü dozu yaptırması ihtiyaç duyulan kişilerin acilen aşı olmasını istiyor.
İngiltere’de son günlerde açıklanan olay ve ölüm sayıları ülkede endişeye yol açıyor. Dün 30 bin 305 yeni olay tespit edildi, 62 şahıs yaşamını yitirdi. Ülkede 21 Ekim’de 52 bin vakayla yazdan bu yana en yüksek sayı kaydedilmişti.
Ulusal Sıhhat Hizmetleri, sıkıntılı kış dönemine tedbir için hükümete bazı kısıtlamaların derhal geri getirilmesi çağrısında bulunuyor. Hükümet ise uyarılara karşın yeni engelleme getirmekten yana görünmüyor.
İspanya ve Portekiz’de 70 yaş üstüne yapılıyor
İspanya’da üçüncü dozlar ekim ortasından itibaren 70 yaş üstündeki kişilere yapılıyor. Portekiz de takviye dozlar mevzusunda İspanya ile aynı politikayı uyguluyor.
Her iki ülkede de üçüncü dozların cemiyet geneline açılması konuşuluyor sadece salgında şu anda önceki dönemlere kıyasla iyi durumda olan bu iki ülkede ilkin 70 yaş üstü kesimin üçüncü dozlarının bitirilmesi hedefleniyor.
İspanya’da eylül sonundan itibaren her 100 bin kişide tespit edilen Kovid-19 olay sayısı 40’lar düzeyindeyken son 10 gündür bu sayı 50’nin üstüne çıktı. Bu sayıyla İspanya, DSÖ ve AB’nin kriterlerine nazaran tekrardan orta risk seviyeli ülkeler arasına girdi.
İspanya’da günlük olay sayıları 3 bin-4 bin aralığında seyrediyor, ölü sayısı ise 15-30 içinde bulunuyor. Ülke nüfusunun yüzde 79’unda iki doz aşılama tamamlandı.
İtalya da 3. doza geçmeyi planlıyor
İtalya’da üçüncü doz aşılama 80 yaş üstü ve bağışıklığı zayıf kişiler için eylülde başladı, ekimde kapsam 60 yaş üstü kişilerle genişletildi. Şu ana kadar 2,1 milyon kişiye üçüncü doz uygulandı. Yetkililer, yıl sonuna dek 7 milyon kişiye üçüncü dozu yapmayı, kısa süre içinde hepimiz için üçüncü doz uygulamasına geçmeyi planlıyor.
İtalya’da artıştaki vakalar kasım başından beri 5 bin ile 6 bin 800 içinde değişiyor. İtalya’nın salgında dördüncü dalganın içinde bulunduğunu belirten uzmanlar, günlük vakaların Noel döneminde 15 bini bulabileceğini ifade ediyor.
Fransa’da da başlaması umut ediliyor
Fransa’da 65 yaş üstü kişilere ve kronik hastalığı olanlara üçüncü doz uygulanıyor. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un olay sayılarındaki artışın peşinden üçüncü dozun her insana açılmasına yönelik duyuru yapması umut ediliyor.
Aşılamada Avrupa’nın önde gelen ülkelerinden Fransa’da bugüne dek nüfusun ortalama yüzde 75’i aşılandı. Vakalar ise son bir haftada yüzde 20’den fazla artış gösterdi ve günlük sayı 8 bin 500’ün üstüne çıktı.
Geçen hafta hastanelere kaldırılanların ve yoğun bakıma alınanların sayısı yüzde 13 arttı.
Hollanda ve Belçika
Hollanda’da üçüncü dozlar ilk olarak 80 yaşın üzerindekilere ve kronik rahatsızlığı bulunanlara 6 Aralık’tan itibaren uygulanacak. Ocakta 60 ile 80 yaş arasındakiler üçüncü dozu alabilecek. Hemen sonra her insanın üçüncü doz aşı olmaya başlayabileceği açıklandı.
Hollanda’da da vakalar yüksek aşılama oranına karşın ekimden beri artarken günlük averaj yeni olay sayısı 12 bin civarında bulunuyor. Bundan dolayı eylülde kaldırılan maske ve mesafe kuralı hafta sonunda tekrardan yürürlüğe girdi. Tam aşılıların oranının yüzde 84’ü geçmiş olduğu Hollanda’da salgının başından beri 31 bin 400 şahıs yaşamını yitirdi.
Belçika’da ise üçüncü doz 65 yaş üstü ve kronik rahatsızlığı bulunanlar şeklinde bağışıklığı düşük kişilere uygulanıyor.
Üçüncü doz aşıların daha geniş cemiyet kesimlerine yapılması için hükümetin yakında karar vermesi umut ediliyor. Ilk olarak AstraZeneca ve Johnson and Johnson aşılarını olanlara takviye dozların uygulanması planlanıyor.
