Salı günü düzenlenen basın toplantısında, Avusturya’nın BM Engelli Hakları Sözleşmesi’nin uygulanmasında hala yapacak çok işi var. 21-23 Ağustos tarihleri arasında Avusturya’nın uygulaması Cenevre’deki BM Uzmanlar Komitesi tarafından incelenecek. Sözleşmeye uyumu İzleme Komitesi, kapsayıcı eğitim, engelli kadınlar ve kişisel yardım alanlarında gelişme potansiyeli olduğunu tespit eder.
Sözleşme Avusturya’da 2008’den beri yürürlüktedir, ilk devlet sınavı 2013’te ve ikincisi bu yıl yapılmıştır. İzleme komitesinin başkanlık ekibinden Tobias Buchner, bundan önce devlet ve izleme komitesi, Ombudsman için Ombudsman ve Engelliler için Ombudsman ve ayrıca sivil toplumdan aktörlerin raporlar hazırladığını söyledi. Ardından Avusturya, Buchner’e göre “önümüzdeki yıllarda engellilik politikası üzerinde büyük etkisi olacak” eylem tavsiyeleri alacak. Bunlar “siyasi olarak bağlayıcıdır”. Self-determined Life adlı kuruluştan Volker Schönwiese, uygulanmaması durumunda, Avusturya için uluslararası düzeyde olumsuz ilgi dışında herhangi bir sonuç olmadığını söyledi.
İzleme komitesi başkanı Daniela Rammel, kapsayıcı eğitim, engelli kadınlar ve kişisel yardım alanlarına odaklanıldığını açıkladı. Devlet, kapsayıcı bir eğitim sistemini uygulamada geç kalıyor, “yetersiz fon sağlanmasını” eleştiriyor. Kişisel yardım her federal eyalette mevcuttur, ancak bu ülke çapında tekdüze bir şekilde düzenlenmemiştir ve ihtiyaçlara göre uyarlanmamıştır. Engelli kadınlar ve kız çocukları “özellikle yüksek şiddet riskine maruz kalmaktadır”. Rammel, engelli tesisler için şiddetten korunma kavramlarının zorunlu olarak uygulanması ve mağdurlar ve şiddet için kapsamlı engelsiz koruma çağrısında bulundu.
Ombudsman Bernhard Acitz, “Engelli Kişilerin Haklarına Dair Sözleşme’nin uygulanmasını ve Sözleşme’ye uyulmasını teşvik etme çabalarında bir itici güç” olmasını umuyor. Ombudsman Kurulu sık sık bunun optimal bir şekilde uygulanmadığına dair şikayetler aldı, tren istasyonlarında erişilebilirlik eksikliğini vurguladı. Ayrıca, engelliler için atölyelerde çalışanların maaş yerine cep harçlığı almasını ve hala hakim olan “1970’lerin engellileri orada onlara bakmak için bir tesiste barındırma fikrini” eleştirdi. Schönwiese ayrıca kurumsallaşmaya yönelik yatırımların devam ettiğinden şikayet etti. Orada oturanlar, müesseselerin kurallarına tabi olacaklardı. Misyon, onların herkes gibi yaşamalarını sağlamaktır.
Sakatlık savunucusu Christine Steger, BM Sözleşmesinin ulusal hukuka yapılandırılmış bir tercümesi olmadığından emin. Çoğu durumda, engelli insanlar federal eyaletlerin meselesidir. Kongre hedeflerinin bazı yönleri birçok eyalet yasasında yer bulmuştur, ancak burada da “çok az alanda sağlam temellere dayalı ve yapılandırılmış bir şekilde.” Bazen federal eyaletlerde çok farklı standartlar vardır.
Schönwiese, “son on yılda kısmen büyük bir bozulma” bile gördü. Tüm federal eyaletler, erişilebilirlik açısından bina yasalarını kötüleştirdi. Tirol’de, birkaç yıl önce, üçüncü daireden itibaren engelsiz erişim sağlanması gerekiyordu, ancak şimdi yalnızca altıncı daireden itibaren bir asansör inşa edilmesi gerekiyor.
Engelliler Konseyi’ne göre, Avusturya’nın engelli politikasındaki en büyük sorunlar arasında federal hükümet ile federal eyaletler arasındaki koordinasyon eksikliği, kapsayıcı bir eğitim sisteminin olmaması ve Avusturya genelinde tek tip zorunlu erişilebilirlik standartlarının olmaması yer alıyor. Basın toplantısında, yürütme kurulu üyesi Martin Ladstätter devleti durumu örtbas etmekle suçladı.
Avusturya’daki Körlere ve Görme Engellilere Yardım Derneği, destek hizmetlerine hak kazanmanın artık posta koduna bağlı olmaması için ülke çapında tek tip düzenlemeler istiyor. Özellikle, WAG yardım kooperatifi, kişisel yardım için tek tip kurallar çağrısında bulundu. “Mart 2023’ten bu yana, tüm federal eyaletlerin ülke çapında kişisel yardım için pilot projeye katılması mümkün olmuştur. Federal hükümet bunun için 100 milyon avro ayırdı”, genel müdür Roswitha Schachinger tüm federal eyaletleri katılmaya çağırdı. Aşağı Avusturya ve Viyana’da duyusal engelleri, öğrenme güçlükleri veya akıl hastalıkları olan kişilerin kişisel yardıma erişimi yoktur.
Yetişkinleri koruma derneği ajansı ağından Martin Marlovits, “Kişisel yardım gibi bir destek yok çünkü Avusturya’daki federal eyaletler ve belediyeler kendilerini CRPD’nin uygulanmasından birincil sorumlu olarak görmüyorlar ve sorumluluğu federal hükümete kaydırıyorlar.” . Engelsiz yaşam alanı ve gerekli bakım ve destek hizmetleri yoksa kişi kendi ikametgahına karar veremez.
NEOS’un engelli insanlar sözcüsü Fiona Fiedler, özellikle eğitim alanında yetişmeye ihtiyaç olduğunu belirledi. APA’ya yaptığı açıklamada, “Ancak anaokulundan üniversiteye ve yetişkin eğitimine kadar kapsayıcı bir eğitim sistemiyle yalnızca açık ve hoşgörülü bir toplum olabilir.” Federal Gençlik Temsilciliği (BJV) ve Entegrasyon Tirol bir yayında daha kapsayıcı eğitim ve dolayısıyla özel okulların azaltılması ve engelli gençler için daha fazla siyasi söz hakkı için çağrıda bulundu. İşgücü piyasası, engelsiz eğitim ve işlere ve ihtiyaçlara dayalı kişisel desteğin ülke çapında genişletilmesine ihtiyaç duyuyor.
