Nurdoğan ARSLAN ERGÜN
Türkiye oyuncak sektörü 2022 yılı sonu itibarıyla yaklaşık 560 milyon dolarlık bir ticaret hacmine ulaşırken, pazarda imalatçıların payı da her geçen gün artıyor. Yurt içi satışlarda yerli imalatçı firmaların oranı yüzde 40’lardan yüzde 85’lere çıkarken, sektördeki hibrit yapı nedeniyle üretimdeki artış cirosal büyümeye henüz yansımadı. İhracatta çıta yükselten sektör, İngiltere ve ABD’yi radarına aldı.
Oyuncak sektöründe yaşanan gelişmeler ve sıkıntıları DÜNYA’ya değerlendiren Oyuncakçılar Derneği (OYDER) Başkanı Raşit Akar, artan navlun fiyatları ve Çin’in uyguladığı kısıtlamalar nedeniyle birçok ithalatçının sektörde üretime geçtiğini söyledi. Bu durumun daha önce iç pazarda yüzde 60’ları bulan ithal ürün oranının 2022 yılı sonunda yüzde 15’lere kadar düşürdüğünü kaydeden Akar, “Ayrıca hibrit model olarak tabir edeceğimiz hem ithalatçı hem imalatçı firmaların sayısı ciddi oranda arttı” dedi.
Akar, ancak iç pazarda bulunamayan bazı aksam ve parçalarda tedarik sıkıntısı yaşandığı için yerli üreticilerden bazılarının ithalatçı olduğunu da belirtti. Şu anki üretici-ithalatçı dengesinin firma sayısı olarak yüzde 85-yüzde 15 olduğunu açıklayan Akar, şöyle devam etti: “Ancak yüzde 15’lik ithalatçı kesimin yüzde 60’ı hibrit bir model, yani hem imalatçı hem ithalatçı.
Ancak cirosal anlamda değerlendirecek olursak ithalatçı sınıfında hala dünya markalarının Türkiye ofisleri ve distribütörlerinin ithalatını düşünürsek cirosal anlamda yüzde 60 ithalat, yüzde 40 yerli ürünler.
İngiltere ve ABD ihracat radarında
Oyuncak ihracatının 2022’de 110 milyon dolar olduğunu açıklayan Raşit Akar, ihracatta lojistik avantaj nedeniyle Avrupa’nın öne çıktığını belirtti.
“Özellikle teslimat ve nakliye süresinin kısa olması Avrupa ülkelerini gerek onlar gerekse bizim açımızdan cazip kılıyor” diyen Akar, bu yıl özellikle İngiltere ve ABD pazarını radara aldıklarına vurgu yaptı. Afrika pazarını da hedefe koyduklarını dile getiren Akar, şunları söyledi: “Ancak şuan içinde bulunduğumuz şartlar özellikle ihracat noktasında bu yılın çok zor geçeceğini, geçen yılı arayacağımız gösteriyor.
Bunun sebebi öncelikle geçen yıl Uzakdoğu konteyner lojistik sektöründe artan bir dönem 17-18 bin dolar mertebelerine çıkan 40hq konteyner fiyatlarının bu yıl 2 bin 500 dolar mertebelerine düşmesi. Ayrıca Çin’de üretim gücünün meydana getirdiği bol çeşit ve katma değerli ürünlere olan talep ve pandemi öncesi stabil olan ürün fiyatları.” Akar, hedeflerinin geçen yılın ihracat rakamlarını yakalayabilmek olduğuna işaret etti.
“Katma değerde oyuncak sadece otomotiv sektörüyle rekabet eder”
Raşit Akar, dünya çapında gelişmiş tüm ülkelerin oyuncağa ciddi yatırım yapıp başarılı markalar çıkardığını söyledi. Akar, “Çünkü oyuncak sadece çocukların zaman geçirdiği bir unsur olmaktan çok uzun zaman önce çıktı. Oyuncak eğitimdir, öğretimdir, meslektir, gelişimdir, değişimdir, çocukların ilk sahip olduğu nesnedir, bağ kurduğu bir araçtır ve katma değer noktasında yalnızca otomotiv sektörü ile rekabet eder. Malzeme çeşitleri ele alındığında çok katma değerli bir üründür” dedi.
