23 Orta, Doğu ve Güneydoğu Avrupa ülkesinin (CESEE) ekonomileri, Ukrayna savaşından kaynaklanan ekonomik şoku iyi sindirdi.Viyana Uluslararası Ekonomik Çalışmalar Enstitüsü (wiiw) başkanı Mario, “Büyüme dibi gördü” diyor. Holzner. Bölgedeki AB üye ülkelerinin ekonomik çıktısı, 2023’te ortalama yüzde 1,2 artacak ve bu, yüzde 0,5 ile avro bölgesinin iki katından fazla artacak.
Şirketler geleceğe biraz daha güvenle bakıyor, enflasyon muhtemelen zaten zirveye ulaştı, ekonomik büyüme nispeten düşük, ancak önümüzdeki birkaç yıl içinde hızlanması muhtemel – Holzner Çarşamba günü bahar tahminini böyle özetledi. “Var olan birkaç göreceli başarı öyküsü, özellikle güneydoğu Avrupa’da.” Rusya “başlangıçta düşünülenden daha dirençli” olduğunu kanıtladı. Bölgedeki yüksek enflasyon inatçı olmaya devam ediyor ve 2023’te yüzde 17 civarında seyredecek.
Geçen yıl Rusya ekonomisi yüzde 2,1 küçüldü, bu yıl için ekonomi durgunluk bekliyor. Ancak çok güçlü sektörel farklılıklar var, dedi Holzner. Savaşın şiddetli ekonomik şoku ve geçen yıl yüzde 29,1’lik GSYİH düşüşünden sonra, Ukrayna “etkileyici bir uyum sağlama yeteneği gösterdi” ve bu yıl yüzde 1,6 oranında büyümesi bekleniyor – ancak aşağı yönde çok yüksek riskler var. Bu, Ukrayna savaşının taktik nükleer silahların kullanımına kadar olası bir askeri tırmanmasını içerir. Ancak gelecek yılki ABD seçimlerinde bir Cumhuriyetçi başkan adayının zaferi bile “ABD’nin bölgeye olan bağlılığı konusunda şüphe uyandırabilir ve bu, Doğu Avrupa’daki güven ve uzun vadeli yatırım için elbette bir felaket olur.”
Wiiw uzmanlarına göre, ülkenin Nisan ayından bu yana yeniden elektrik ihraç ediyor olması, Ukrayna’da daha fazla ekonomik toparlanma lehine konuşuyor. Rusya ile Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden ihraç edilmesine yönelik tahıl anlaşması ve uluslararası mali yardım da temkinli bir iyimserlik sağlayacaktır. Bu yıl için tahmin edilen GSYİH’nın yüzde 27’si olan bütçe açığı, büyük ölçüde Batı desteğiyle finanse edilmeye devam edecek.
Rusya uzmanı Vasily Astrov, Rusya’da otomotiv endüstrisi (yüzde -45) veya perakendecilik (yüzde -12,7) gibi ithalata bağımlı sektörlerin yaptırımlardan büyük ölçüde zarar gördüğünü, savunma sanayi ve bazı ithal ikameci alanların geliştiğini söyledi. . Rus kaynaklarına göre 2022’de ilaç sektörü yaklaşık yüzde +26,5, elektrik motoru, jeneratör ve trafo üretimi ise yüzde 7,9 oranında genişledi.
2023’ün ilk çeyreğinde, petrol ve gaz satışlarından elde edilen temel bütçe gelirleri yüzde 45 düşerken harcamalar yüzde 34 arttı. Astrov, “Ortaya çıkan bütçe açığı bu yıl yönetilebilir olmalıdır” diyor. Uzun vadede, Batı’dan bilgisayar çipleri gibi yüksek teknoloji eksikliği, Çin’in de tedarik edememesi nedeniyle Rusya için sorun yaratacaktır.
Savaştan önce Rusya’da faaliyet gösteren Avusturya şirketlerinin yaklaşık yüzde 65’i savaşa rağmen Rusya’da faaliyetlerini sürdürüyor. Avusturya’nın Rusya’dan ithalatı 2022’de yüksek gaz fiyatlarının etkisiyle yüzde 76 artarken, Rusya’ya ihracat yüzde 38 olan AB ortalaması ile karşılaştırıldığında sadece yüzde 8 düştü. Bu, Avusturya ile Rusya arasında devam eden güçlü ekonomik bağları göstermektedir.
Astrov, ABD’nin Rusya’ya ihracatı daha da kısıtlama talebi konusunda şüpheci. “Bu teklifin ABD’den gelmesine şaşırmadım çünkü ABD’nin Rusya ile nispeten az ticareti var.” Özellikle Avrupalı ihracatçılar etkilenecek. Daha fazla sıkılaştırmanın etkisi de şüphelidir. Enerji sektöründeki yaptırımların en zoru olmak üzere, yalnızca AB tarafından on yaptırım paketi şimdiden kabul edildi.
