Innsbruck Yüksek Bölge Mahkemesi (OLG), Perşembe günü yapılan temyiz duruşmasında Viyana Savcılığı (OStA) başkanı Johann Fuchs’un beraatini onayladı. Savcılığın itirazı, yani hükümsüzlük ve suçluluk nedeniyle tam olarak yerine getirilmedi. Fuchs, resmi gizliliği ihlal etmek ve İbiza U Komitesi’ne yalan beyanda bulunmakla suçlanıyordu. Bu nedenle karar kesindir.
İddianameye göre Fuchs’un, Ekonomi ve Yolsuzluk Savcılığı’nın (WKStA) eski bir “Presse” editörüne yönelik şikayetinin bir kısmını Aralık 2020’de açığa alınan bölüm başkanı Christian Pilnacek’e ilettiği söyleniyor. Ayrıca Pilnacek’e WKStA’nın şikayeti daha fazla takip etmediğini söylediği de söyleniyor. Öte yandan iddianameye göre Fuchs’un Mart 2021’de İbiza U Komitesi’ne tam da bu konuda yalan söylediği söyleniyor. 2022 yazında üst düzey avukat suçlu bulundu. Ancak Yüksek Bölge Mahkemesi suçlu kararını bozdu. Dava bu nedenle Mart ayında Innsbruck Bölge Mahkemesinde yeniden müzakere edildi ve beraatla sonuçlandı.
Bölge mahkemesi gibi Yüksek Bölge Mahkemesi de dosyanın bazı bölümlerinin Pilnacek’e açıklanmasının ne özel ne de kamu çıkarlarını ihlal etmediğine karar verdi. Yargıda gazetecinin “etkisiz karar vermesinden veya damgalanmasından” korkulması gerektiği “belirlenemedi”. Yüksek Bölge Mahkemesi yargıcı kararında Fuchs’un “Pilnacek’in gizliliğine güvendiğini” söyledi. Pilnacek ayrıca reklamın durdurulması yönünde de konuşarak, “Peki neden hala karar alma sürecini etkilesin ki?” diye sordu.
Yüksek Bölge Mahkemesi ayrıca, ikinci suçlama olan soruşturma komitesinin yalan beyanına ilişkin ilk derece mahkemesinin bulgularını da takip etti. Bölge mahkemesi acil bir ifade görmüştü. Yüksek Mahkeme, U-Komitesinin amacının Fuchs’a yönelik olduğunu – “siyasi bir karar verici olmasa bile” – karara bağladı. OStA başkanının, dosyaların bazı kısımlarını devrettiğini artık hatırlamadığını belirtmesi “savunmaydı, başka bir şey değildi”. Açıklamada, “Hiçbir şüphelinin kendisini suçlamak zorunda olmaması hukuk sistemimizin önemli bir ilkesidir” denildi.
Başsavcı Thomas Willam ise davanın kamu ve özel çıkarlara zarar vermesini uygun buldu. Pilnacek’in hazırlanan şikâyet dilekçesinden haberi olması, Adalet Bakanlığı’ndaki karar vericileri etkileyerek onu potansiyel bir tehdit haline getirecekti. Ayrıca, özel çıkarlarla ilgili olarak mahkeme, suçu bildiren savcıların değil, yalnızca gazetecinin çıkarlarını ele aldı. Pilnacek’in reklamı öğrenmesi onların ilgisini çekmezdi. Soruşturma komitesi önündeki sahte ifadeyle ilgili olarak, kıdemli savcı, ifadenin “rahatsız edici” olmasına rağmen, bunun ifade acil durumunu haklı çıkaramayacağını savundu.
Savunma avukatı Martin Riedl ise soruşturma komitesindeki sorgulama sırasında Fuchs’un “kendisine karşı” olduğunu “fark ettiğini ve bildiğini” söyledi. En azından cep telefonu sorulduğunda “cezai işlemlere bizzat sürüklenme” riski vardı. Resmi gizlilik açısından ilk mahkemeye başvurdu. Avusturya yargısı bağımsızdır ve medyanın etkisine kapılmasına izin vermez. Ayrıca Riedl, Pilnacek’in “sorumlu olmayan biri olarak kendi çıkarına bir şeyler yapabileceğini” varsayamayız dedi.
İlk derece mahkemesi, Fuchs’un WKStA reklamına ilişkin belgeleri editör aleyhine ifşa etmesini “kanıtlanmış” olarak nitelendirdi, ancak herhangi bir kamu veya özel çıkar ihlali tespit etmedi ve dava da buna uygun değildi. İkinci suçlamada – Fuchs’un belgelerin ifşa edildiğini artık hatırlayamadığını belirttiği parlamento soruşturma komitesi önündeki sahte ifade – bölge mahkemesi sözde ifade acil durumu tespit etti. Açıklamanın yapıldığı 2021 yılında sanık hakkında çok sayıda şikâyet ve siyasi partilerden uzaklaştırma talebi yapılmış olup, soruşturmalar da sürüyordu. Fuchs suçlamaları her zaman şiddetle reddetmişti.
ÖVP karara tepki gösterdi. Adalet sözcüsü Michaela Steinacker, “Johann Fuchs vakasında masumiyet karinesi bir kez daha ciddiye alınmadı” diye eleştirdi. “Medyanın önyargısı” da bir sorun ve beraat kararı iddiaların ortaya çıktığı tarihteki kadar duyurulmuyor. Steinacker ayrıca şüpheli haklarının arttırılması yönünde çağrıda bulundu: “Beraat eden şüpheliler ciddi psikolojik baskıya ek olarak yüksek maliyetlerle karşı karşıya kalırlarsa hukukun üstünlüğü ilkesini adaletli bir şekilde yerine getirmiş olmazsınız.”
