Resmi gizliliği ortadan kaldırmaya yönelik uzun süredir devam eden girişim sona erdi. SPÖ, bilgi edinme özgürlüğü yasası konusunda koalisyonla anlaştı; bu, Ocak ayında gerekli anayasal çoğunluğa sahip bir kararın önünde hiçbir şeyin duramayacağı anlamına geliyor. 2025 yılının ortalarında yürürlüğe girecek yasada SPÖ'nün talebi üzerine topluluk derneklerinin de aktif bilgilendirme yükümlülüğüne dahil edilmesi gibi sadece küçük değişiklikler var.
Temel olarak Bilgi Edinme Özgürlüğü Yasası, kamu kurumlarına bilgi sağlama yükümlülüğü getirmektedir: Bu, tüm belediyelerin yanı sıra federal ve eyalet hükümetlerinin idari organları için de geçerlidir. Federal idarenin ve eyalet idaresinin işleriyle görevli organların da bilgi sağlaması gerekir. Devletin belirleyici etkisine sahip olmayan vakıflar, fonlar, kurumlar ve şirketlerin de bilgi sağlaması gerekmektedir. Ancak ikinci durumda rekabet güçleri kısıtlanmamalıdır.
Başvurudan sonra dört hafta içinde bilgi verilmesi gerekmektedir; istisnai durumlarda süre dört hafta daha uzatılabilir. Gelecekte, “genel çıkar”a ilişkin bilgiler devlet organları tarafından “proaktif” bir şekilde yayınlanmalı, ancak nüfusu 5.000'den az olan topluluklar tarafından yayınlanmamalıdır.
İkincisi SPÖ için olumsuz bir gelişme. Müzakerelerin başarısı olarak, kulüp başkan yardımcısı Jörg Leichtfried, partisi adına, gelecekte tüm idari organların, hangi hukuki şekle sahip olursa olsun, örneğin savcılık gibi, bilgi sağlaması gerekeceğini iddia etti. SPÖ'ye göre devlete ait şirketlerdeki boşluklar da kapatılacak: gelecekte yalnızca yüzde 50'den fazla resmi devlet mülkiyetine sahip olanlar değil, aynı zamanda fiilen devlet tarafından kontrol edilenler de bilgi sağlamak zorunda kalacak.
Hükümet taslağının sunulmasının ardından başka bir pasaj da eleştirilere maruz kaldı. Bilgi verilmesi bir başkasının haklarına müdahale ediyorsa, “sorumlu kurum mümkünse onları önceden bilgilendirmeli ve dinlemelidir” diyor. Bu durum medya çalışmalarına engel olarak yorumlandı. Bu bağlamda, SPÖ'nün ısrarı üzerine, ifade özgürlüğü hakkı üzerinde kısıtlamalara yol açacak olması halinde, yetkililerin etkilenen üçüncü taraflara aksi takdirde gerekli olan bildirimi yapmaktan kaçınmak zorunda olacağı konusunda mutabakata varıldı. Bunun için tek şart bunun yetkililere (gazeteci tarafından) duyurulmasıdır.
Anayasa Bakanı Karoline Edtstadler (ÖVP) Bakanlar Kurulu'na yaptığı açıklamada, bu “tarihsel paradigma değişiminin” bir “Noel mucizesi” nedeniyle değil, “sadece kapsamlı entegrasyon ve zorlu müzakereler nedeniyle” olduğunu açıkladı. Bu, etkileyici ve dengeli bir sonuçla sonuçlandı: “Bu anlaşmayı başarabileceğimize çok az kişi inanıyordu.”
Şansölye Yardımcısı Werner Kogler (Yeşiller), kaldırmanın “bu ülkede muazzam bir kültürel değişimle” sonuçlanacağını vurguladı. Bu, şeffaflık ve yolsuzlukla mücadele paketinin esas itibarıyla tamamlanabileceği anlamına geliyor. “Bu bir şeffaflık devrimi anlamına geliyor.”
NEOS patronu Beate Meinl-Reisinger konuştu Ancak işin can alıcı noktası ayrıntılardır. FPÖ, Bilgi Edinme Özgürlüğü Yasası'na, bazı yerlerdeki “kozmetik düzeltmelere” rağmen, planlanan şekliyle eleştirel yaklaşmaya devam ediyor. Yüksek hakimlik pozisyonları için “sakinleşme aşaması” ya da Sayıştay'ın yüzde 25'i kamuya ait olan şirketleri denetleme yetkisi gibi hususlar eksik.
Daha küçük topluluklara yönelik istisnalar muhtemelen onların temsiline verilen bir tavizdir. Topluluk derneği de Çarşamba günü buna uygun olarak olumlu bir açıklama yaptı. Sonuçta, özellikle küçük belediyelerde hukuki konularda daha az personel bulunmaktadır ve bireysel bilgi edinme özgürlüğü hakkı, her vatandaşın ikamet ettiği yerin nüfusuna bakılmaksızın bilgi talep edebilmesi anlamına gelmektedir. Belediye çalışanları sendikası younion'un başkanı Christian Meidlinger, personele aşırı yüklenmeye karşı uyardı.
Bilgi Edinme Özgürlüğü Forumu ilk kez olumlu tepki verdi. Karar verilinceye kadar istisnaların azaltılması gerekiyor.
