Hüseyin GÖKÇE
Merkez Bankası’nın faiz indirimlerinin de etkisiyle yılbaşından bu yana Merkez Bankası döviz satış kuru üstünden meydana getirilen hesaplamalara gore dolar-TL karşısında yüzde 64, Euro ise yüzde 50 civarında kıymet kazanmıştır. Bu durum, borçlu işletmelerin yüksek tutarda kur farkı gideri ödemesine yol açarken, kârlılıklarında da erimeye yol açtı. Yanı sıra 2019 senesinde KDV Kanunu’na meydana getirilen ekleme ile kur farklarının da KDV’ye doğal olarak hale gelmesi işletmelerin kur kaynaklı yüklerini bir aşama daha artırdı.
Kur farkı 35 yıl sonrasında KDV’ye doğal olarak tutuldu
Türkiye’nin 1985 senesinde çıkarılan kanunla tanıştığı KDV, o tarihten bu yana işletmelerin kur farkları için uygulanmadı. Kısaca kur farkları işletmelerin matrahlarına eklenmedi. Sadece 2019 senesinde meydana getirilen ek düzenlemeyle kur farkları KDV’ye doğal olarak hale getirildi. Gelişimleri DÜNYA için çözümleme eden Gelir İdaresi E. Strateji Geliştirme Daire Başkanı ve Yeni Iktisat AŞ kurucularından Nazmi Karyağdı, 1985 yılından bu yana kur farklarına gerçekleşme ettirilen KDV’nin yargı tarafınca hep iptal edildiğini bildirdi. Bunun üstüne Maliye’nin KDV uygulama tebliğine ekleme yaparak satıcı lehine oluşan kur farkını KDV kapsamına aldığını hatırlatan Karyağdı, bu hükmün de Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu tarafınca hukuka aykırı bulunduğunu aktardı.
Yasa ile uyumlu olmayan ve hukuka aykırı olan bildiri hükümlerinin Maliye tarafınca bu kez kanuna eklendiğini söyleyen Karyağdı, “Vergi şeklinde oldukça teknik bir mevzuyu, TBMM’de oldukca detaylı bir halde ele alıp karar verebilmek için kafi vakit ve kapasite yoktur. Hal bu şekilde olunca da, Maliye tarafınca hazırlanan yasa teklifl erinde, yargının iptal etmiş olduğu düzenlemelere yer verilerek TBMM’ce onaylanması sağlanabiliyor” diye konuştu.
Karyağdı, paranın kıymet kaybetmiş olduğu dönemde vergi mükellefl erine ek yük getiren kur farkının KDV’ye doğal olarak olmasını öngören düzenlemenin yürürlükten kaldırılması icap ettiğini bildirdi.
“Finansman gider kısıtlaması dönem dışı bırakılmalı”
Finansman giderlerinin (faiz, komisyon, vade farkı, kâr oranı, kur farkı vb.) bir kısmının indirilecek gider olarak kabul edilmemesine ilişkin uygulama 4 Şubat 2021 zamanı ile devreye alınmıştı. Bu düzenleme uyarınca, mükellefl erin kullandıkları yabancı kaynaklardan öz deposu aşan kısma isabet eden finansman giderlerinin yüzde 10’unu 2021/2. geçici vergi döneminden itibaren matraha eklediğini söyleyen Karyağdı, dış kaynak ihtiyacının arttığı bir dönemde bu yükün de işletmeleri zorladığını aktardı. Karyağdı, finansman gideri uygulamasının dönem dışı bırakılması icap ettiğinin altını çizdi.
