New York Times’ta yer alan bir habere göre Ukrayna silahlı kuvvetleri, yaklaşık yedi haftadır devam eden karşı taarruzunda Rus işgalcilere karşı bugüne kadarki en önemli hamlesine başladı. ABD gazetesinin Perşembe günü Pentagon yetkililerine dayandırdığı haberine göre, bazıları Batı tarafından eğitilip donatılan binlerce askerin ülkenin güneydoğusundaki bu operasyona katıldığı ve daha önce yedekte tutulduğu bildirildi.
Gazeteye göre, Ukrayna operasyonu, Rusların döşediği mayın tarlalarını ve diğer engelleri aşarak güneye, Tokmak kentine ve mümkünse kıyıdan yaklaşık 40 kilometre uzaklıktaki Melitopol’a ilerlemeyi hedefliyor. Amaç, Rus işgali altındaki Ukrayna ile Kırım yarımadası arasındaki kara köprüsünü kesmek veya en azından stratejik açıdan önemli olan yarımadanın Ukrayna topçularının menziline girmesine kadar ilerlemek. Ukraynalı yetkililere dayandırılan açıklamada, ilerlemenin başarılı olması halinde üç hafta kadar sürebileceği belirtildi. Beyaz Saray ve Pentagon, faaliyetleri yakından izliyordu. New York Times’ın aktardığına göre üst düzey bir yetkili, “Bu büyük bir sınav” dedi.
Rusya Devlet Başkanı Putin, yeni saldırıların şimdiye kadar başarısız olduğunu söyledi. Interfax haber ajansına göre Perşembe günü St. Petersburg’daki Rusya Afrika zirvesinin eteklerinde “Tüm karşı saldırı girişimleri durduruldu, düşman ağır kayıplarla geri püskürtüldü” dedi. Putin, Ukrayna’nın muharebe operasyonlarının son zamanlarda önemli ölçüde yoğunlaştığına ve Ukrayna’nın saldırı için yedek kuvvet konuşlandırdığına dair raporları doğruladı. Ukraynalı saldırganların sadece 24 saat içinde yaklaşık 200 asker kaybettiğini, bunun Rus kayıplarının on katı olduğunu söyledi.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskyy, yoğunlaştırılmış Ukrayna saldırılarının arka planına karşı, güneydoğu Dnipro’da askeri liderlerle bir toplantı düzenledi. Perşembe günü devlet başkanı, istişarelerin içeriğini sosyal ağlarda açıklayarak, “Cephedeki durum, saldırı ve savunma eylemlerimizin seyri, keşif verileri” dedi. Orduya cephane sağlanmasına özel önem verildi. Ukrayna tarafı, devam eden saldırılarla ilgili herhangi bir ayrıntı vermedi. Rus kaynakları, Robotyne yakınlarındaki Zaporijya bölgesinde Ukrayna’nın ağır zırhlı saldırıları olduğunu bildirdi.
Ukrayna’nın güneyindeki Odessa bölgesindeki liman altyapısına gece roket saldırılarında en az bir kişi öldü. Bölgenin askeri valisi Oleh Kiper Perşembe günü Telegram kanalında, ölen kişinin sivil bir güvenlik görevlisi olduğunu söyledi. Ayrıca bir yük terminalindeki sistemler, bekçi kulübesi ve iki araba imha edildi. Kiper’e göre saldırı Kalibr denizden fırlatılan güdümlü füzeler kullanılarak gerçekleştirildi. Füzeler bir Rus Karadeniz Filosu denizaltından ateşlendi. Ukrayna hava savunmasına göre, Hmelnitski, Dnipropetrovsk ve Donetsk bölgeleri üzerinde insansız hava araçları da engellendi. Toplamda, Rusya’nın iki Kalibr füzesi ve sekiz Kamikaze uçağı kullandığı söyleniyor. Ukraynalı kaynaklara göre, Kharkiv’in doğu bölgesindeki Kivzharivka köyünde gece saatlerinde düzenlenen başka bir saldırıda 74 yaşındaki bir kadın öldü, dört kişi de yaralandı.
Bu arada Rus gizli servisi FSB, Karadeniz’de bir Rus gemisine düzenlenen saldırıyı önlediğini açıkladı. FSB’ye göre, Ukrayna gizli servisi yüksek hassasiyetli füzeler kullanarak “Karadeniz Filosunun gemilerinden birine terör saldırısı” düzenlemek istedi. Ukrayna gizli servisi tarafından görevlendirilen bir Rus denizcinin de projede yer aldığı söylendi. Artık “terörist saldırı”, patlayıcı kaçakçılığı, vatana ihanet ve devlet sırlarını ifşa etmekle suçlanacaktı.
Ayrıca FSB Perşembe günü Karadeniz’deki bir kargo gemisinde “patlayıcı izleri” bulunduğunu duyurdu. İzler, Sinop, Türkiye’den gelen bir yük gemisinin “ambarında” ve “bir cankurtaran sandalının yüzeyinde” bulundu. “Tahıl yüklemek” için Rusya’nın güneyindeki Rostov-on-Don limanına giden yük gemisinin Rus sularına girişi bu nedenle engellendi.
Bu arada Ukrayna parlamentosu, Rus işgali sonrasında uygulanan sıkıyönetim ve seferberlik emrini 90 gün daha uzattı. Perşembe günü, birkaç milletvekilinin Telegram kanallarında açıkladığı gibi, net bir üçte iki çoğunluk yasalar lehine oy kullandı. Her iki önlem de artık Kasım ortasına kadar geçerli. Sıkıyönetim süresinin uzatılması, anayasal olarak planlanan milletvekili seçimlerini de imkansız hale getiriyor. Muhalefet milletvekili Oleksiy Honcharenko Perşembe günü Telegram’a verdiği demeçte, “Ukrayna’da Ekim ayı sonunda parlamento seçimleri olmayacak.” Yürürlükteki sıkıyönetim seçimlerin yapılmasını yasaklamaktadır.
Ukrayna anayasası, parlamentonun görev süresinin beşinci yılında, Ekim ayının son Pazar günü olağan parlamento seçimleri yapılmasını şart koşuyor. Bu yılın 29 Ekim’inde durum böyle olacaktı. Ancak Ukrayna’da genel olarak bu seçim tarihinin karşılanamayacağı bekleniyordu. Savaş süresinin uzaması durumunda, anayasaya göre 31 Mart 2024’te yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı seçimi de ertelenme tehdidiyle karşı karşıya. Hükümet yetkilileri, yasaya göre, yapılmayan tüm seçimlerin sıkıyönetimin kaldırılmasından sonraki 90 gün içinde yapılacağını defalarca vurguladı. Rusya, 17 ay önce Ukrayna’yı işgal etti. Hemen ardından Meclis sıkıyönetim ilan etti.
İngiltere Savunma Bakanlığı’nın tahminlerine göre Rusya, Ukrayna’ya yönelik saldırı savaşında onlarca taarruz helikopterini kaybetti ancak bunlarla birlikte önemli hasara da yol açtı. İngilizler Perşembe günü Twitter’daki günlük güncellemelerinde, “Rusya işgalden bu yana büyük olasılıkla yaklaşık 40 Ka-52 kaybetti, ancak bu adam Ukrayna’dan da ağır bir bedel aldı.” İngilizler, son aylarda Rusya’nın güney kuvvetlerini – en azından az sayıda – yepyeni Ka-52M varyantlarıyla güçlendirdiğini yazdı.
